Đối với những bạn đọc yêu thơ thì Hữu Thỉnh đã không còn là một cái tên xa lạ nữa. Ông sở hữu cho mình một kho tàng thơ độ sộ và giàu giá trị sâu sắc. Những câu thơ, áng thơ ấy vào ngọt thưởng thức khe khắt của bạn đọc. Chất liệu văn hoá dân tộc dân gian ngàn năm đã thấm dưỡng linh hồn những câu thơ, chữ thơ. Những mảng dữ dội của đời sống thật, sự khoẻ sáng của thể trọng tâm hồn con người tham gia trực tiếp vào đời sống ấy đã bồi đắp nên chất hiện đại cho những dòng thơ mềm mại.
Sang thế kỷ
Sang thế kỷ với con tàu quá rộng
Hoa hồng sang, gai nhọn cũng sang
Tay vun cây và bão dập mùa màng
Sông ôm sóng cả bên bồi bên lở
Thương cảm, phản thùng, khoan dung, thớ lợ
Vé trên tay thanh thản bước lên tàu
Kẻ chậm chân có thể là mây nõn
Mải ngu ngơ với chim mới ra ràng
Kẻ chậm chân có thể là anh nữa
Trái tim cồng kềnh thơ phú đa mang
Nghẹn
Thế kỷ trôi qua
Còn nguyên đại dương ở phía dưới con tàu
Cỏ bao phen phải làm lại từ đầu
Ta im lặng vì quá nhiều mây trắng
Có gì mới? Ngày đi hay cát đến
Có gì vui? Gió thổi lấy lòng cây
Có gì bền? Nhân nghĩa có còn đây?
…
Ta im lặng vì quá nhiều mây trắng
Những người đi lại phía tôi
Những người đi lại phía tôi
Bao nhiêu bóng mát một lời lá bay
Mặc ai xô dạt mỗi ngày
Múc đau lòng giếng vẫn đầy sao hôm
Thấy
Đụng một kẻ ngấm đủ mặt cái ác
Sống một ngày lội qua cả kiếp người
Ăn nói khó hơn yêu ghét khó hơn
Đi suốt ngày đời vẫn nguyên chỗ cũ
Đố kỵ gian manh thấp khớp tháo dạ
Tháng ba đầu cành hoa bưởi còn kia
Va quyệt và xây xát
Nhân tình lầm lũi đi
Mồ hôi đón ngõ
Đôi luống thời gian
Ai ải mùi đời
Hì hục câu thơ
Gieo chỗ không người
Tấm chăn ngôn từ
Dày sao không ấm
Thi nhân dậy chưa
Gà đang chuyển sớm.
Ngẫu cảm
Thu hết mọi tiếng chuông thành một sắc áo vàng
Cõi thiện xa xăm câu kinh vượt dốc
Bao nhiêu kỳ quan che không kín những gì lầm lạc
Mây vừa đi vừa ngoái lại trông người
Cặn lắng
Cống rãnh thở nhồn nhột dưới nách đêm
Những đàn sên lết đi sau một ngày mỏi mệt
Cặn lắng
Cặn lắng
Tôi cố lách qua cặn lắng của đời mình
Dưới đáy cốc của hy vọng
Người làm mùa
Những gié vàng lại tụ hội vàng tươi
Mùa hoàn hảo. Thiên nhiên bầy kiệt tác
Sao với ta vẫn chỉ vài nét phác
Tẩy xoá hoài người vẽ mãi chưa xong?
Một lời
Một lời như thể mái chèo
Khi gãy cán đã bao nhiêu người cập bến
Một lời như thể lưỡi cưa
Khi nghĩ lại bao thân cây đã đổ
Một lời như thể giếng thơi
Soi trong đất lại thấy trời ở trong
Bóng mát
Tôi như cây biết giấu lá vào đâu
Giữa gió bụi cõi người
Nếu giấu lá thì còn đâu bóng mát
Bóng mát mà che không nổi chính tôi.
Ngõ thu
Mẹ già khom bóng dưới cau
Ngõ thu nắng dãi ngày mau sập chiều
Có gì trời đất mang theo
Thế gian muôn nỗi cánh diều mong manh
Có gì xoáy vực chông chênh
Gió neo tay mẹ bỗng thành thiên thu
Thời gian
Đem cho. Đem cho
Không giữ lại chút gì
Đòi lại. Đòi lại
Không hề thương tiếc
Bày ra. Rồi xoá đi
Ham chơi. Và bỏ cuộc
Thời gian
Ông là ai!?
Vô thanh
Tôi ngồi nhặt sỏi đếm buồn
Gió đi tìm khói chon von mấy đồi
Mây kia ham sự nhất thời
Bao nhiêu oan nghiệt mắt người ngước lên.
Năm đi
Gió sao là lạ. Mây khang khác
Không hiểu. Hay là nhịp cuối năm
Hôm qua thì tiếc. Mai thì sợ
Tuột cương trăng cũ lại sang rằm
Vừa trong mơ cùng tôi
Vừa trong mơ cùng tôi
Cây ra đường đã bụi
Vừa dào dạt cùng tôi
Biển đã thành sương khói
Năm tháng trên vai
Chiều như là chờ đợi
Em như ngày hôm qua
Cây như ai thêu dệt
Gió như kẻ không nhà
Núi cao đường vẫn lội
Bếp nguội biển còn đầy
Sau mỗi lần chạm cốc
Biết đời còn mấy ai.
Đất ngày thường (trích trường ca)
Mười bảy tuổi chắc gì mưa ướt áo
Em đứng so le bên mùa ngâu
Em chọn mùa ngâu để tha hồ lãng quên, tha hồ mơ mộng
Anh đi qua không gặp mắt em nhìn
Mưa trút nỗi niềm
Gió trên đường lai láng
Lật hạt gạo anh tìm
Em đứng cùng ai
Em đứng cùng ai
Lật hạt gạo lại thấy em đang hát
Gió có điều chi mà tìm đến sông dài
Mười năm rồi
Khúc mía gầy anh chưa hề róc vỏ
Mẹ một mình đi cấy cánh đồng xa
Mẹ đã đi hết con đường của mẹ
Hạt thóc đâu
Hạt thóc đâu
Sấm chớp trước hiên nhà
Mười bảy tuổi chắc gì mưa ướt áo
Mẹ mong em vấp phải cầu vồng
Em hẹn về tháng Tư
Bánh trôi nước vỡ đường không gặp bóng
Em hẹn về tháng Sáu
Ngọn sào tre ngấp nghé trái bòng non
Mẹ nhờ cuốc kêu
Cuốc kêu nhỏ máu
Mẹ nhờ khói bếp
Trời ngắt khói đem đi
Rau sam rau dệu rau gì
Rủ nhau thương mẹ những khi mẹ chờ
Anh xuống đò Phụng Hiệp tìm em
Lục bình trôi tránh mặt
Tôm cá quăng mình vào tiệc lớn
Ai chèo đò như dáng mẹ ta khom
Ngọn dừa vuốt gió dài thêm
Vuốt dài thêm con đường sông nước
Chẳng thấy em đâu củi rều trôi chóng mặt
Chiều động lòng cho câu lý cầm tay
Anh đi tìm em câu lý vắt vai
Người cắp thúng đi dọc đường số một
Người thắt cổ dưới gốc cây bình bát
Người đi nhờ phóng ảnh để thờ con
Mẹ ơi mây héo con xin mẹ
Cho con lên an ủi mặt trăng buồn
Chợ tan đường cũng như tan chợ
Bán được buồn hay mua được buồn hơn
Ta vay bóng mát mà không trả
Trời hiểu vì sao lại mất mùa
Ta đã qua những mặt bàn nguy hiểm
Những người hiền vương vít giữa rơm khô
Người ta bảo em rẽ qua kênh sáng
Anh rẽ bùn qua kênh sáng tìm em
Người ta bảo em rẽ qua tiệc cưới
Anh tới nơi bát đũa đã say mèm
Nếu em không hứa em quay lại
Cá chẳng hơi đâu đớp bóng cầu
Nếu em không hứa em quay lại
Sáo chẳng rủ đàn bổ xuống lưng trâu
Bất chợt
Bất chợt
được sưởi ấm
từ những ai không quen biết qua đường
Bất chợt
đọc tiểu sử của dòng sông
trên đất lấm cuốc cày chưa kịp rửa
Bất chợt
những cánh chim vụt hiện
vẽ đường đi vô định của con người
Vườn Sô-panh
Tặng Đỗ Quân
Vườn Sô-panh trang trí thật sơ sài
Chỉ có gió và rất nhiều im lặng
Im lặng cồn cào giục dây đàn lên tiếng
Những âm thanh nức nở kiếp người
Im lặng mênh mông biến trời thành trẻ nhỏ
Lá trong vườn khoe những mảnh mây phơi
Một thoáng làm người
Chừng như cây chồn gốc
Muốn đổi bóng cho tôi
Để cây được làm người
Làm người trong chốc lát
Mới một thoáng làm người
Cây bỗng đòi bóng lại
Bão trời ta coi khinh
Bão người không chịu nổi.
Thương lượng với thời gian
Buổi sáng lo kiếm sống
Buổi chiều tìm công danh
Buổi tối đem trí khôn ra mài rũa
Tỉnh thức
Những hàng cây bật khóc
Trên đây, chúng tôi đã dành tặng quý độc giả những trang thơ giá trị trong tập thơ Thương Lượng Với Thời Gian của nhà thơ Hữu Thỉnh. Hãy cùng nhau cảm nhận ngòi bút tài hoa của ông qua bài viết này.