Lưu Trọng Lư là một người nhiệt thành ủng hộ phong trào thơ mới và ông là người đầu tiên có những trang thơ đăng báo. Ông được mọi người xem là người tiên phong cho cuộc chiến chống lại lối thơ xưa cũ thu hút sự quan tâm mạnh mẽ của dư luận. Ông có một tâm hồn đầy sáng tạo của một người thi sĩ yêu thơ, nổi bật là tập thơ Tiếng Thu đặc sắc. hãy cùng nhau theo dõi nhé!
Hôm qua
Hôm qua bạn ạ! Ta chiêm bao:
Gò ngựa bên sông, dưới gốc đào;
Sớm ấy, đông qua đào chín ửng,
Ta trèo vin hái trên cành cao.
Đằng xa bỗng thấy đò em lại,
Sông lặng em bơi nhẹ mái chèo;
Lộng lẫy trong màu xiêm áo biếc
Như nàng Tiên nữ động Quỳnh Diêu.
Em ca theo điệu người sơn nữ
Cắt cỏ bên đồi, giọng líu lo.
Vùn vụt gió lên, tà áo nhảy;
Sóng xô, vỗ nhẹ dưới khoang đò.
Thấy ta ngừng hát, em cười lả;
Ta thưởng vất em một quả đào;
Ta ngỏ nhờ em đưa qua bến;
Em cười, ta vội xuống cây mau.
Than ôi! ngoảnh lại, biến đâu rồi!
Còn vẳng trên đồi giọng hát thôi.
Sao chẳng, em ôi! chầm chậm lại,
Cho tình duyên ấy gửi đôi lời…
Giật mình ta thấy bồ hôi lạnh;
Mộng đẹp bên chăn đã biến rồi!
Muốn gọi tên nàng nhưng ái ngại;
Ngoài thềm lác đác bóng hoa rơi.
Nàng còn lưu lại chút hươg xa,
Tạ lòng ta tặng mấy vần thơ.
Thơ ta cũng giống tình nàng vậy,
Mộng, mộng mà thôi! Mộng hão hờ.
Nắng mới
Tặng hương hồn Thầy Me
Mỗi lần nắng mới hắt bên song.
Xao xác gà trưa gáy não nùng;
Lòng rượi buồn theo thời dĩ vãng,
Chập chờn sống lại những ngày không.
Tôi nhớ Me tôi thuở thiếu thời,
Lúc Người còn sống, tôi lên mười;
Mỗi lần nắng mới reo ngoài nội,
Áo đỏ Người đưa trước giậu phơi.
Hình dáng Me tôi chửa xoá mờ
Hãy còn mường tượng lúc vào ra
Nét cười đen nhánh sau tay áo
Trong ánh trưa hè, trước giậu thưa.
Thơ sầu rụng
Tặng Hoài Thanh, người bạn đầu tiên đã đưa lại cho ta cái hương vị say nồng của cuộc đời và của văn chương.
Vừng trăng từ độ lên ngôi,
Năm năm bến cũ em ngồi quay tơ.
Để tóc vướng vần thơ sầu rụng,
Mái tóc buồn thơ cũng buồn theo.
Năm năm tiếng lụa xe đều…
Những ngày lạnh rớt, gió vèo trong cây.
Nhẹ bàn tay, nhẹ bàn tay,
Mùi hương hàng xóm bay đầy mái đông.
Nghiêng nghiêng mái tóc hương nồng,
Thời gian lặng rớt một dòng buồn tênh.
Bao la sầu
Nhớ em trong ánh trăng mờ,
Sóng cây gió gợn trời bao la sầu.
Chim chi gọi mãi bên cầu;
Phải chòm sao rụng trước lầu hở em?
Lắng nghe trăng giãi bên thềm,
Lắng nghe trăng giãi bên thềm… ái ân!
Đan áo
Tặng người thiếu nữ khi mùa đông mới về, vội vàng đan áo rét
Ngày tháng em đan chiếc áo len,
Hững hờ để lạnh với tình duyên.
Mùa đông đến tự hôm nào nhỉ?
Lá rụng bay đầy dưới mái hiên.
Gió thổi hôm nay lá rụng nhiều,
Cây em đan hộ tấm tình yêu
Để về mang ủ lòng anh lạnh,
Cho khoảng đêm trường đỡ quạnh hiu.
Lá mồng tơi
(Tặng hương hồn một bác sĩ)
Hoa lá quanh nàng lác đác rơi,
Cuối vườn đeo giỏ hái mồng tơi,
Mồng tơi ứa đỏ đôi tay nõn,
Có bé nhìn tay, nhí nhảnh cười.
Cách tường tiếng gọi sẽ đưa sang;
Rẽ lá cô em trốn vội vàng,
Quên giỏ mồng tơi bên giậu vắng;
Ta qua nhặt lấy gửi đưa nàng.
Năm tháng ta chen chốn bụi hồng
Cảnh xưa dừng bước một chiều đông,
Cây trơ, giậu đổ, mồng tơi héo
Cô bé vườn bên đã lấy chồng.
Túp lều cỏ
(Tặng Thanh Thuỷ)
Từ buổi Thạch Sùng sạch hết khố
Thế gian còn ai khoe giàu có?
Hôm nay hoạ có vợ chồng tôi
Cùng bảo: ta giàu một túp cỏ
Buổi mai kia một cặp uyên ương
Nhắm bến Ngân Sơn ghé con thuyền;
Ai cũng bảo là khách du ngoạn,
Như con bươm bướm tiết đầu thiên;
Thấy non sông đẹp dừng một phút
Xem mỏi mắt rồi lại đi liền.
Nào hay đã nặng tình với bến
Ngày một ngày hai, thuyền đậu yên.
Lận đận mấy thu mưa lẫn gió,
Đã thấy đầu non một cảnh tiên,
Nhà cỏ ba gian, vườn một khoảnh,
Có hồng, có táo, có đào tiên.
Lủi thủi tháng ngày hai chiếc bóng,
Ra vào may có gió trăng quen.
Cũng có lúc giở chồng sách cũ
Kề vai nhau hầu chuyện thánh hiền;
Cũng có lúc xem tờ nhật báo
Đọc chuyện năm châu, cười ngả nghiêng.
Một buổi trăng thu chồng thử vợ:
Đôi ta sớm nặng thú thiên nhiên,
Hãy đợi lúc răng long đầu bạc
Về đây ngồi ngắm bóng trăng lên.
Danh lợi chờ ta nơi thềm ngọc;
Cỏ cây bịn rịn ấy sao nên?
Một khoảng vườn con trao thú giữ
Ba gian nhà cỏ mặc rêu in…
Nghe chồng nói, vợ cười khanh khách:
“Anh còn lắm nợ trần duyên!
Anh trẻ, anh về nơi gió bụi
Em già, em ở lại non tiên.
Tuổi em non mà lòng chẳng trẻ,
Sự đời như đã trải trăm niên.
Về đi, tuổi trẻ còn hăng hái
Có danh có giá, có bạc tiền.
Về đi, tuổi trẻ còn hăng hái:
Có chị phù dung, cuộc đỏ đen…
Giữa nơi cát bụi anh lăn lộn,
Ở non cao, em phóng mắt nhìn
Thôi ân ái dành khi tái ngộ!
Tình em đã nguyện với chim quyên”.
Giang hồ
(Tặng Nguyễn và Hoàng, hai vị anh hùng của một ngày mưa gió)
Mời anh cạn hết chén này,
Trăng vàng ở cuối non tây ngậm buồn.
Tiếng gà đã rộn trong thôn,
Nửa đời phiêu lãng chỉ còn đêm nay.
Để lòng với rượu cùng say,
Chừ đây lời nói chua cay lạ thường!
Chừ đây đêm hãy đầy sương,
Con thuyền còn buộc, trăng buông lạnh lùng!
Chừ đây trăng nước não nùng,
Chừ đây hoa cỏ bên sông rũ buồn.
Tiếng gà lại rộn trong thôn…
Khoan đừng tơ tưởng vợ con ở nhà
Giờ này còn của đôi ta,
Giang hồ rượu ấy còn pha lệ người,
Ô sao rượu chẳng kề môi,
Lời đâu kiều diễm cho nguôi lòng chàng?
*
Tay em nâng chén hoàng hoa,
Sá gì hớp rượu vì ta bận lòng.
Hãy gượm lắng nghe dòng sông chảy,
Gió đùa trăng trên bãi lạnh lùng.
Sá gì hớp rượu, bận lòng,
Đợi gì môi nhấp rượu nồng mới say?
Hãy nhích lại đưa tay ta nắm
Hãy buông ra đằm thắm nhìn nhau.
Rồi trong những phút giây lâu,
Mắt sầu gợn sóng, lòng đau rộn tình.
Phút giây ấy, ta mình ngây ngất,
Bỗng con thuyền buộc chặt, rời cây.
Cho ta khất chén rượu này,
Vì ta em hãy lựa dây đoạn trường.
Khoan để đốt chút hương trầm đã!
Đợi trầm bay rộn rã lời ca…
Nghe xong ta ngắm lời xa,
Dòng sông Ngân đã nhạt mờ từ lâu.
Tiếng gà đã gáy mau trong xóm,
Bình minh đà rạng khóm tre cồn.
Trông nàng môi nạt màu son,
Giật mình ta nhớ vợ con ở nhà,
Từ đấy chẳng bao giờ phiêu lãng,
Niềm thê nhi ngày tháng quen dần.
Đôi phen nhớ cảnh phong trần:
Bóng nàng ẩn hiện xa gần đâu đây.
Tưởng nghe tiếng gọi nơi hồ hải,
Mắt lệ mờ ta mải trông theo,
Trong buồng bỗng tiếng con reo,
Vội vàng khép cửa gió heo lạnh lùng.
*
Đêm ấy rượu nàng ta không uống,
Từ sau thề không uống rượu ai.
Đòi phen ngồi ngóng chân trời,
Chẳng bao giờ nghĩ đến đời phiêu lưu.
Ngoan ngoãn như con cừu non dại,
Cỏ quanh vườn cắn mãi còn ngon.
Sau lưng nghe tiếng cười dòn,
Vội vàng ngoảnh lại… thằng con vẫn cười.
Nó đưa ta một chai rượu bé,
Bảo rằng: “Đây, rượu mẹ dâng cha”
Giật mình ta mới nhớ ra:
Là ngày sinh nhật vợ ta đó mà!
Ta uống chẳng hoá ra lỗi hẹn,
Mà từ nan đâu vẹn đạo chồng!
Than ôi! trời giá đêm đông,
Màu du tử thực bên lòng hết sôi?
Chén lại chén kề môi thủ thỉ,
Càng vơi càng tuý luý càng đầy!
Lúc tỉnh rượu lặng ngồi bên án,
Trông vào gương, lằn trán có vôi;
Vợ con khúc khích đừng cười,
Còn ta vô ý lệ rơi xuống bàn,
Hết say vẫn bàng hoàng trong mộng
Xót xa thay cái giống giang hồ!
Ngón đàn thêm một đưòng tơ,
Mà người sương gió nghìn thu nhọc nhằn,
*
Thôi rồi ra chốn nước non,
Lồng son lại để sổ con chim trời.
Thú hồ bể quyến mời du tử,
Niềm thê nhi khôn giữ được người.
Biết sao trái được tính trời,
Giang hồ cốt ấy, trọn đời phiêu linh…
Hôm nay ngồi rũ canh trường,
Nơi thuyền trọ, rượu quỳnh tương ai mời
Người dâng rượu xa nơi trần giới,
Lạnh lùng thay gió thổi đêm đông!
Tuy người đã khuất non sông,
Mặt hoa lãng đãng như lồng dưới trăng
Mường tượng thấy tung tăng cười nói,
Như tưởng chừng người mới hôm qua!…
Nào hay nghìn cổ cách xa,
Tài tình đến thế mà ra hão huyền!
Hoạ còn chút trong thuyền dấu cũ,
Cây đàn tranh mốc ủ trên phên,
Phím long, dây đã rỉ rền,
Còn nguyên trên gỗ ghi tên họ người.
Nàng xưa vốn một loài trăng gió
Cũng vì vương víu nợ cầm ca
Một đi lìa cửa lìa nhà,
Nắm xương tàn lạnh phương xa gửi nhờ.
Đêm nay hoạ có mình ta,
Đốt hương trầm cũ chờ ma dạo đàn.
Tiếng thu
Em không nghe mùa thu
Dưới trăng mờ thổn thức?
Em không nghe rạo rực
Hình ảnh kẻ chinh phu
Trong lòng người cô phụ?
Em không nghe rừng thu
Lá thu kêu xào xạc
Con nai vàng ngơ ngác
Đạp trên lá vàng khô?
Sứ giả
Một đêm mưa gió rộn ràng
Vô tình ta đã bên giường Quí Phi.
Phi chợt tỉnh: “Đi từ đâu lại?
Mới ở đây hoặc tới từ lâu?”
Rằng: “Đi từ độ vào thu,
Gió thu về chậm, cuộc thu trễ tràng.
Em: sứ giả Minh Hoàng người cũ,
Chốn ngọc cung mái phủ sầu che;
Tình đi: ngấn để lụa the
Tình đi, đi mãi không về, tình không”.
Nghe ta nói động lòng sùi sụt
Nửa vạt sầu che vội mặt hoa,
Thẫn thờ Phi ngắm rừng xa
Mà khi ngoảnh lại thì ta không còn.
Là chim sứ giả
Em bay từ bể cả đến ngàn sâu,
Bay khắp sáu đảo ba châu
Tìm hoa cho gió, đón sầu cho thơ.
Tiếng cánh vỗ trong giờ ly biệt
Nghe vội vàng bi thiết bao nhiêu;
Lang thang núi bạc mây chiều
Lao xao cánh nhạn mây chiều đập sương…
Khi thu rụng lá
Em có bao giờ nói với anh
Những câu tình tứ thuở ngày xanh,
Khi thu rụng lá bên hè vắng
Tiếng sáo ngân xa vẳng trước mành
Em có bao giờ nghĩ tới anh
Khi tay vin rũ lá trên cành?
Cười chim cợt gió nào đâu biết:
Chua chát lòng anh biết mấy tình?
Lòng anh như nước hồ thu lạnh,
Quạnh quẽ đêm soi bóng nguyệt tà…
Ngày tháng anh mong chầm chậm lại,
Hững hờ em mặc tháng ngày qua…
Mùa đông đến đón ở bên sông,
Vội vã cô em đi lấy chồng;
Em có nhớ chăng ngày hạ thắm:
Tình anh lưu luyến một bên lòng?
Là một nhà thơ đi đầu trong phong trào thơ mới và nhiều năm trong sáng tác, Lưu Trọng Lư đã để lại cho đời một kho tàng thơ vô cùng giá trị. Đó chính là minh chứng cho niềm đam mê và sáng tạo của ông trên con đường sự nghiệp thơ ca của mình.