Lê Đạt là một gương mặt nổi bật trong làng thơ ca Việt Nam. Với một lòng nhiệt huyết nghệ thuật, chặng đường sự nghiệp của ông đã cho ra đời rất nhiều trang thơ giá trị được người đời ca tụng. Chỉ khi chúng ta đọc và suy ngẫm mới hiểu được những ý nghĩa sâu xa đằng sau. Vậy, ngay bây giờ mình cùng nhau khám phá nhé!
Chùm thơ haikâu
Mimôza
Nắng tạnh heo mày hoa lạnh
Mimôza chiều khép cánh mi môi xa
Vũ ẻn
Bãi nổi sông thon chiều vỗ én
Đồi mềm mây lưu thủy mắt thuyền quên
Xôlô
Tiếng xắc xô cong đoạn tình mưa lụt
Để xôlô buồn khúc ruột xelô
Bống bống
Đừng bống bống giếng tuổi thơ trăng rõi
E lỗi thề xưa chết đuối bỗng hiện về
Tương tư
Vỏ ốc u u gọi mê miền cát ngủ
Trách người tên trùng âm gió tương tư
Áo trắng
Áo trắng bước bồng bềnh mây trắng
Trời sáng ngần thân phố khỏa xuân
Tuổi chín
Ngực dự hương đêm thơm mùi tuổi chín
Mắt lá tre đằng ngâm mộng ba giăng
Vải Thanh Hà
Tàu ú còi tu hú kêu vườn đỏ
Tuổi vào ga mùa ủ lửa má vừa
Tóc phố
Chấp chới đèn lên tóc phố
Gáy nêông chiều lả liễu lam bay
Mộng cũ
Tình đổi tiền quầy tim xưa đóng cửa
Mộng cũ dăm đồng Âm phủ gió xua
Trêu ngươi
Mi liễu buông mành
Ngươi cứ trêu xanh
Mắt bão
Mắt chuyển làn mày cau mi chớp giật
Tim đài xanh bão thổi cấp mười hai
Phá rừng
Mộng đầu nguồn nương xuân tình phá rẫy
Rừng trần trơ manh huyền thoại che thân
PAM (*)
Vùng trụi tóc xoe tròn tán lá
Đường tít mày xanh lục hóa đồi
Tấm chữ
Anh rình trắng nghìn trăng nghiêng ngõ mộng
Bước thị thơm chân chữ động em về
Xin
Một chữ xanh nghĩa nhà chưa thuần hóa
Một góc tim hoang tình cả đại ngàn
Lý Bạch
Tiến tửu
chén vơi
trăng đầy hát
Rượu say mèm
sầu tỉnh
hận không say
Thiên lý chữ tuôn lòng nhật bạch
Không tận xanh
thơ thở trắng trời
Đào Uyên Minh
Tin thơm vườn hường đôi lúm
Mà hỏi lối Hồng hoa thôn
Cười tít ông già gốc liễu
Ở ẩn
còn trồng bích đào
Cửa chiêm bao
má cứ cả hoa vào
Liêu Trai
I.
Em đăng ký hộ tim anh thường trú
Mùa mưa dầm em lại bỏ đi
Nhà trống cửa tâm thất ngỏ
Ai về?
Tiếng lạ
kho đồ đạc cũ
Âm ngữ vùng mất ngủ
bạc đầu
II.
Tim đã hạ tình sâu đáy huyệt
Mà thanh thiên
ai bỗng hiện về
Ma người cũ
nhập cùng ma tình chết
Mơ làm
say
tục viết Liêu Trai
Bạch Cư Dị
Gái nhỏ cưỡi thuyền nhỏ
Hái trộm sen trắng về
(B.C.D)
Cô gái trộm hái sen
về ủ tuổi
Lỏng khuy cài
gió cởi
một dòng hương
Chân dại
bước e
tình ấp lối
Bướm cờ non
màu í ới lòng đường
Petrarque
Nàng Lôrơ xuân một mình
Soi mặt trăng trang nhỏ
Cam phụ nhà thơ. Độ
thân chữ nhớ câu tình
Block
Tiệm thuốc cột đèn gió thổi
B.
Nhạc tắt chổi cơn chiều giấy mộng
Bến muộn tình ghế đá trăng suông
Pasternak
Nấm đất bịt mồm
tim chim lánh lỏi
Hồn sáo trắng về
hoa bật nói
nghĩa trang câm
Seferis
Những pho tượng đã trở về
Trong viện bảo tàng khác
S.
Lòng bảo tàng
tượng du
đêm tình trở
Thuyền nhân nghìn năm chữ
lạ hơi nhà
Bóng thần thoại
vỏ từ phơi bãi nhớ
Trang mù
chìm giải mộng lời hoa
René Char
Tôi ưa những câu thơ dậy sớm
Bước từ chân rùng lạnh sương đêm
Văn phạm ngày còn ngái mộng
Và hoa mai hồn nấn ná trăng cài
Hơi chưa hả hết Liêu Trai
Thu điếu (I)
Mộng đầu sông
mưa ngâu
thuyền bến cũ
Lòng đò đưa
đuôi con nhớ quẫy cờ
Cá đớp động bóng lay vầng tuổi nhỏ
Phao chìm
câu giật hẫng một tình khô
Gọi đò
Quên đã bỏ nhau đi
Bãi nhớ còn vũng lại
Con nước mơ cơn
tình lấp khôn đầy
Sao trũng mắt đồng chiêm…
Ếch gọi đò
Gốc bưởi hẹn trăng mờ sông bến lở
Hoa áo trắng học trò
hương tuổi mụ về đâu
Biển tín dụng xanh
vỗ nợ sóng bạc đầu
Phạm Thái (I)
Em để lại tim anh
Tên một loài hoa cổ
Cầm tên em đi tìm
Lần lối hoa văn cũ
Lối bia thần tích xưa
Lối bìa da mộng phủ
Gạo bay bông
lông ngỗng rủ truyền kỳ
Trăng Ba Vì
sao đổi
chữ thiên di
Nguyễn Du
Nhớ liễu hồ
tới nhờ em xõa tóc
Em vắng nhà
bồ kết chửa đi xa
Cầu nước chảy
bóng chiều xuân tha thướt
Xanh Thanh minh em thổi liễu vô hình
Hồ Xuân Hương
Bá ngọ con ong bé cái nhầm
(H.X.H)
Xuân chẳng buông hương
sao bướm vượt đường
Kìa hoa leo tường
là hoa dâm bụt
Nhị tình
Anh vào chờ
Như mãn hạn chờ
Em tới
Ôm em giờ
chưa giải đợi em xưa
Em thật
gối chen kề em mộng
Lòng một
giằng chia
nỗi nhị tình
Chương III
Trần Dần đi phao tin
“Lê Đạt mở cửa hàng phở chó”
Anh em ôm bụng cười
Ô hay, sao lại cười
Tôi không định mở cửa hàng phở chó
Nhưng sáng tác cho đời thêm một vài thứ phở
Chẳng là nên hay sao
Chẳng hơn ngồi nhai đi nhai lại
Mấy vần thơ thịt rừ
Cũ rích từ thời thượng cổ
Hà Nội nếu không còn hàng phở
Đời sẽ buồn biết bao nhiêu
Như Hồ Gươm không người làm xiếc
Như Hồ Tây, vắng bánh tôm
Sẽ vô số người thương người nhớ
Chúng ta
những người làm thơ
làm phở
làm xiếc
làm bánh tôm
làm gì gì nữa
Đều đầy tớ loài người bớt đau khổ
Theo đuổi cùng mục đích như nhau
Hãy bắt cái đầu suy nghĩ
Không han gỉ
ngày đêm tìm tòi
Nước béo
mỡ gầu
tôm tươi
thơ mới
Còn gì phấn khởi hơn phục vụ con người
Chương VIII
Để sắm một cửa hàng nho nhỏ
Tôi đã đổi bao nhiêu ngày hớn hở
Mười tám đôi mươi
Những má gọi
những vườn cười chín tới
Tôi đã sống những ngày lầm lũi
Quên ngủ, quên ăn
Mắt lõm sâu
như huyệt chôn người chết
Tôi đã chịu đau thương
bất công
nhọc mệt
Tuổi thơ
làm hại tuổi giời
Mà nhiệm vụ
tôi vẫn làm chưa trọn.
Nước mắt vẫn mưa rơi
Những đầu xanh vẫn bạc
Những thành kiến
Nghi ngờ
Dốt nát
Vẫn còn mạt sát con người
Sao ta chưa biến được cung trăng
thành chỗ ở
Sao mới sáu, bảy mươi
đời đã vội về già
Đến bao giờ mới có những thanh niên
trăm tuổi
Ngâm ngùi thương
ông Bành Tổ chết non
Những bà mẹ vừa sinh con
vừa hát
Đau khổ bật thành tiếng cười
Hòn đá bảo tôi
Củ khoai bảo tôi
Vân vân bảo tôi
“Sao thơ anh chưa cho tôi nói
chưa cho tôi làm người”
Nợ chúa Chổm luân hồi
mấy kiếp trả cho vơi
Vũ trụ ơi
tha cho tôi
Tất cả những gì
thơ tôi chưa làm được
Khi tắt thở
mắt tôi đừng ai vuốt
Còn gì buồn hơn
màn đóng lại mục đời
Chương IX
Hàng chúng tôi
hôm nay
mở cửa
Kính mời hải nội
chư quân tử
khai trương
Anh em can
Sao lại mở vào ngày giữa tháng
Lúc lần túi, đã bắt đầu thấy cạn
Vợ chồng
sửa soạn vặc nhau
Một điếu thuốc lào tăng xin không có
Xin các anh đừng sợ
Hàng tôi mua không phải trả tiền ngay
Chỉ mong mọi người
khi ra khỏi cửa
Tình nước lặng buồm thổi khơi căng gió
Mộng đẹp bay chim ngày
Mắt mở to
nhìn đời
thẳng mặt
Nhích bàn tay
gần một bàn tay
Thêm một bước chờ
bờ xa gánh nặng
Thêm một thì thầm
xanh con đường vắng
Thêm một tình yêu
thêm một nụ cười
Trên đây, chúng tôi đã chia sẻ đến quý độc giả những trang thơ hấp dẫn của nhà thơ Lê Đạt. Chắc hẳn các bạn đã dễ dàng cảm nhận được giá trị sâu sắc trong thi phẩm của ông.