Nhà thơ Hải Như tên thật là Vũ Như Hải, sinh năm 1923 tại thôn Bái Dương, xã Nam Dương, huyện Nam Trực, tỉnh Nam Định, mất ngày 30-6-2017 tại TP Hồ Chí Minh. Có lẽ trong nền văn học Việt Nam nhà thơ Hải Như đã còn còn là một cái tên xa lạ gì nữa. Ông là một nhà thơ nổi tiếng cùng những bài thơ hay gây chấn động làng thơ ca. Sở hữu một ngòi bút tài hoa cùng tài năng thiên phú mà ông đã có những sản phẩm giá trị được bạn đọc yêu thích và tìm kiếm. Trong đó tập thơ Nỗi Buồn Hoa Bất Tử là được quan tâm hơn cả. Hãy cùng tapchivannghe.com đón xem bài viết và cảm nhận nhé!
Nguyễn Trãi đến Paris
Tháng 6 năm 1980
Nguyễn Trãi đến Paris, cả Paris đón tiếp
Người con gái sông Seine
Đứng trước nhà thơ Việt sững sờ
Vượt ra khỏi thời gian vượt ra khỏi không gian
Thơ Ức Trai lay động
Kêu gọi con người cảnh giác với chính mình
Đừng bị đắm trong mơ…
Nỗi buồn hoa bất tử
Khao khát vĩnh hằng con người dặt tên cho ta
Hoa Bất Tử
Ta không muốn tự huyễn hoặc mình
Làm gì có cõi trường sinh
Như mọi loài hoa ta ao ước được sống tận cùng hương sắc đời hoa
Để rồi hóa thân
Không nuối tiếc
Buồn sao – con người không nhìn thẳng kiếp phù sinh.
Thăng Long nghìn tuổi đang xanh lại rồi
Đi trong Văn miếu sáng nay
Nghe không em – tiếng cỏ cây chuyển mùa?
Chữ trong hia đá rêu mờ
Hiện ra. Cả dấu chân rùa đó em!
Đắm chìm ta ngủ lâu quên
Rồng bia bừng tỉnh bay lên kia rồi…
Gác Khuê – văn ngó ta cười
Bái – đường ấm lại ngớt rồi mưa sa!
Sáng xuân dệt trắng sương hoa
Nghe không em vọng canh gà hành tinh?
Em yêu khoác chặt tay anh
Thăng long nghìn tuổi đang xanh lại rồi…!
Thị xã tuổi thơ
Ơi Vĩnh Yên. Ta gọi Người thị xã tuổi thơ
Thị xã cửa ngõ trung du “đời dời tĩnh lặng”
Rừng thị xã tháng mười hoa Sở trắng
Ngàn thông reo Tam Đảo gió đưa về
Tuổi học trò ta từng sống say mê
Chiều trốn học đi tập bơi đầm Vạc
Hẹn hò mãi nay về thăm – ngơ ngác
Có còn ai bạn học cũ trường xưa?
Ta về đây tìm gặp lại giấc mơ
Đầy hoa bướm trong vòng tay thầy, bạn
Đêm trăng sáng đi dạo đường dốc Láp
Hồ sen thơm hương ngát có còn bay
Vườn chùa Hà bẽn lẽn phút cầm tay
Cùng chung lớp – em ngồi trên, ta bàn dưới
Suốt năm học đợi đến ngày gần cuối
Mới trao thư và cũng mới nhận thư
Em gái tóc thề biêng biếc mắt hồ thu
Tình chớm nụ ai ngờ chia tay mãi
Thi xã hôm nay ta một mình trở lại
Hồn thiêng ai trinh trắng vẫn trong đầu
Thị xã quạnh hiu ta không muốn dừng lâu
Ngủ lại một đêm bên bờ đầm Vạc
Canh khuya thức nghe tiếng chèo khua nước
Đầm thơ ơi – từ xa ta đàn Vạc có hay về?
Thị xã màu hồng tuổi cắp sách ta mê
Hoa với bướm còn đây trang ký ức
Ta nguyện giữ thị xã tuổi thơ trong lồng ngực
Cho dẫu nhiều mất mát Vĩnh Yên ơi…!
Thử định nghĩa thơ
Thơ là gì?
Thơ là cái ai làm cũng được
Nhưng… không hay
Và người làm không rung động cũng làm
Không có gì để nói
Hoặc nói những điều thiên hạ nói lâu rồi
Nói cạn rồi
Lại ngỡ là mới…
Thơ là gì?
Thơ là cái chỉ làm khi rung động
Tự mình bức xúc đòi làm
Nghệ thuật ngôn từ
Nói điều của riêng mình của chính mình
Về niềm vui
Về nỗi buồn
Về cái đẹp
Về kiếp người…
Không giống không lẫn với ai
Tạo cho mình một vũ trụ riêng
Từ cái tứ xuất thần…
Cộng với giọng tự nhiên không cầu kỳ văn vẻ
Thơ là con đẻ
Của người làm thơ – không yêu cầu khiêm tốn.
Dám là mình cả đúng và sai!
Tiếng “dạ” quê hương
Ta lo hoài em đánh mất hồn quê
Sài Gòn trời sáng nay thu xanh biếc
Thu trên má ai hồng và trên cạp chân nâu
Em có biết em hai lần bỗng đẹp
Không phải vì chiếc dù che hoà hợp sắc màu.
Qua tiếng dạ hiện lên hình đất nước
Tiếng dạ như những giọt đàn ai đó ta mê
Xin thú thật trong phút đầu bắt gặp
Ta lo hoài em đánh mất hồn quê.
Nghe em dạ anh soi vào đôi mắt
Đôi mắt sinh viên đêm trước xuống đường
Những đêm hát cho đồng bào nghe ấy
Ta đắm hồn trong tiếng dạ quê hương.
Ôi Tổ quốc có nghìn định nghĩa
Một tiếng ru hời của mẹ. Một mùi hương.
Một trái cây vườn khi còn thơ bé
Một nụ hôn nồng trên mi một người thương.
Cảm ơn em biết nâng niu tiếng dạ
Biết giữ gìn hương sắc nghìn năm
Không chối cãi – lòng ta xao xuyến
Khi nghe em ngân nga tiếng dạ – rất đảm.
Tô Thị
“Nàng Tô Thị không còn cầu chúc hành tinh”
Ta không buồn khi mất nàng Tô Thị
Lòng sắt son hóa đá đứng chờ chồng
Bởi không muốn ngợi ca hoài chung thủy
Còn chiến tranh vợ mòn mỏi xa chồng…
Đào xứ Lạng – Cảm ơn hồng nở muộn
Đón khách thơ – Ta đi với người tình
Từ nửa nước phía nam lên ải bắc
Nàng Tô Thị không còn – cầu chúc hành tinh!
Có phải hai dân tộc đã nhìn ra quá khứ
Đáng rủa nguyền – xương máu rải đầy non
Nàng Tô Thị cảm thấy cần vắng bóng
Cho vĩnh viễn hồn Vọng phu ta, bạn không còn…
Dừng thi vị đường đầy hoa ra mặt trận
Mẹ già ta cần ta cạnh bên người
Suốt đời mẹ đã làm nàng Tô Thị
Chiếc áo trấn thủ chồng, mẹ ấp ủ tàn hơi.
Biên giới là gì? Lòng người không biên giới
Cột mốc dựng chia chẳng ngăn nổi tìm nhau
Hội Lùng tùng mở Đồng Đăng trai Bằng Tường băng tới
Ta cảm thông hai mảnh đất địa đầu!
Ta không buồn khi mất nàng Tô Thị
Chiều Lạng Sơn soi bóng nước Kỳ Cùng
Ồ em-nhỉ-ta theo dòng chảy ngược
Làm một cuộc du hành – Biên giới vốn cùng chung…
Trên đỉnh Hải Vân
Bà Huyện Thanh Quan mới chỉ tới Đèo ngang nên rất tiếc
Chúng ta không được đọc
Bài thơ bà viết – chắc cũng sẽ hay
Trên đỉnh Hải Vân nhìn xuống cửa sông Hàn
Mây lượn trên đầu- Mây hội tụ dưới chân ta. Ta được mây hôn
Tô quốc đứng nơi đây là đẹp nhất
Tôi muốn nói với tác giả Đèo Ngang
Nhìn xa xa
Mây trắng cửa sông Hàn
Mối cảm hoài ai đó vẫn mang mang…
Tượng nhà thơ
Huế có đường Nguyễn Du nhưng còn thiếu tượng tác giả truyện Kiều
Và thiếu tượng một nhà thơ Hà Nội
Nhà thơ nhìn dòng Hương Giang giống lưỡi gươm trần
Tự Đức chữa Kiều và hành hình Cao Bá Quát
Nhưng không xóa nổi Nguyễn Du càng khiến đời sau yêu mến mãi Chu Thần
Mỗi bước sáng nay dạo chơi trên thành phố Huế
Tôi tưởng như được gặp hai nhà thơ lớn rất vui đang cười vẫy tôi gần…
Vàng thau
Ngờ đâu đời thịnh bỏ tài nằm trơ”
(Dịch thơ Nguyễn Trãi)
Nhân cách Đào Duy Anh mãi mãi còn đây
Tôi thầm nhủ khi nghe tin anh ra đi mãi mãi
Bao giờ nữa chúng ta mới lại có một Đào Duy Anh. Cây đại thụ uyên thâm
Người khôi phục lại
Không chỉ khuôn mặt cha ông mà cốt cách tâm hồn.
Tôi biết nhiều giông bão đời anh
Một chuỗi những trang buồn
Nhưng anh đã không để những trang buồn vây cản
Đào Duy Anh – trái tim đầy tự tin trong sáng
Chẳng đợi gặp mắt xanh anh mới hiến dâng đời.
Câu thơ chữ Hán Nguyên Trãi “Thịnh thế thùy chi hữu khí tài”
Tôi vui dịch tặng anh
Anh đón nhận với nụ cười rất trẻ
Đi trên anh tôi xin được làm đứa em nhỏ bé
Đào Duy Anh – anh không nhìn tôi “bé nhỏ” bao giờ.
Anh đã đưa đến gặp tôi khách quí – một nhà vua
Giới thiệu chúng tôi làm quen nhau
Hà Nội năm còn chống Mỹ
Người khởi xướng Thiền phái Trúc lâm – Trần Thái Tôn thi sĩ
Qua bản dịch khóa hư lục của anh sát nghĩa từng lời.
Anh đã cho thế hệ chúng tôi
Chìa khóa mở tung cánh cửa mọi chân trời
Tác giả từ điển lớp đầu tiên
Nhà ngôn ngữ học đầu tiên
Người chép sử không chịu uốn cong lịch sử
Mô hình nhân cách học giả Việt Nam trong Dào Duy Anh hội đủ
Một nhân cách còn sót lại hôm qua
Một nhân cách mới cũng bắt đầu…
Anh và tôi
Chúng ta tin mai đời không lẫn lộn vàng thau.
Với anh Thế Lữ
Nếu ngày mai anh phải ra đi – đó là chuyện hình hài
Cái còn lại – thơ anh giữa lòng đời sẽ xanh tươi mãi mãi
Một thế kỷ không phải nhà thơ nào cũng còn lại
Cuộc đời đòi thơ mang chất men-say-người nuôi mọi trái tim yêu…
Anh làm sân khấu viết văn – thơ ít không nhiều
Nhưng cuộc đời ghi nhận anh nhà thơ – trước nhất
Với chỉ một Nhớ Rừng “gặm một khối căm hờn trong cũi sắt”
Cũng đủ để nhà thơ định chỗ đứng cho mình.
Anh mở mới cho thơ một con đường – vạch ra cuộc hành trình
Vui biết mấy anh không muốn chỉ riêng mình cất bước
Chúng ta giờ đây một nền thơ dọc ngang có được
Lẽ nào yêu công bằng chúng ta quên nhắc ngọn cờ anh?
Trái đất con người ở sẽ già – thơ mãi mài xanh
Xin cho nghĩ thơ hôm nay thôi cần trên trái đất
Khi con người còn yêu – còn chia ly – khác khoải. chờ mong – hy vọng
Con người còn cần đến thơ “cứu rỗi” con người…
Với Tào Mạt
Trong nền văn học nhạt nhòa chúng ta
Anh là một người cầm bút có ngạnh – từ lâu tôi nghĩ về anh
Tác giả Chèo làm sống lại “bài ca giữ Nước” không phải vì ông cha
Mà vì thế hệ cháu con – anh đòi “đối diện”
Anh làm chức năng muôn đời thức tỉnh của thơ ca
Tôi đang nghiên cứu lẽ vô thường đạo Phật
Về Nam Định mùa xuân này anh em cho hay Tào Mạt có thể sắp đi xa.
Tôi ghi vào đầu trang viết sáng nay của minh.
Có nhiều – rất nhiều người đi xa không bao giờ còn gặp lại
Với anh – khi tiếng trống chèo năm 2000 rung lên
Tào Mạt ơi! Anh lại sẽ hiện ra…
Xin tín nhiệm mai đời
Cuộc đời dài lâu đứng về phía nhà thơ
Bởi không – sao chúng ta hôm nay còn được đọc
Một Nguyễn Trãi (thế kỷ ấy chưa có nhà in)
Dạy ta: Người trước hết yêu người
Một Nguyễn Du: Hãy trân trọng mối tình và cảnh giác
Khi đời còn hai mặt
Một Cao Bá quát: Khẳng định nhân cách nhà thơ
Biết nổi giận bởi thương đời
Em hãy vui hôm nay
Nếu thiếu vắng những khuôn mặt thơ em yêu trong nhiều tuyển tập
Cuộc giám định thơ ca xin tín nhiệm mai đời…
Nhà thơ Hải Như cùng với chặng đường cố gắng vượt qua khó khăn, miệt mài tìm tòi và đổi mới nên ông đã thành công trong việc để lại ấn tượng sâu sắc trong lòng độc giả. Những bài thơ ngọt ngào thắm đượm tình cảm của nhà thơ đối với đất nước. Chùm thơ đã được nhiều nhạc sĩ phổ nhạc và trở thành một những bài ca đi cùng năm tháng.