Ngay bây giờ, mình cùng nhau theo dõi những trang thơ dịch vang danh của nhà thơ Hồng Thanh Quang nhé! Anh là một thi sĩ tài hoa cùng niềm đam mê sáng tác mãnh liệt, những trang thơ của anh luôn được mài dũa kĩ càng trước khi ra mắt nên đạt được sự đón nhận mạnh mẽ từ mọi người. Nối tiếp phần 6, chúng ta cùng nhau theo dõi những bài thơ dịch mới mẻ, hấp dẫn hơn nữa nhé!
Hoạ sĩ Художник
Художник
Писал свою дочь,
Но она,
Как лунная ночь,
Уплыла с полотна.
Хотел написать он
Своих сыновей,
Но вышли сады,
А в садах –
Соловей.
И дружно ему закричали друзья:
Нам всем непонятна манера твоя!
И так как они не признали его,
Решил написать он
Себя самого.
И вышла картина на свет изо тьмы…
И все закричали ему:
Это мы!
Dịch
Hoạ sĩ
Vẽ con gái mình
Nhưng cô
Trườn khỏi tranh
Như đêm trăng mờ tỏ
Ông muốn vẽ
Con trai mình
Tranh lại
Là khu vườn
Líu lo hoạ mi
Và tất cả ai ai cũng bảo:
Kiểu vẽ này khó hiểu làm sao!
Và vì chẳng được mọi người công nhận
Hoạ sĩ đành vẽ
Chính ông
Rồi khi tranh hiện lên từ tăm tối
Ai cũng kêu:
Đó đúng là tôi!
Thư ngỏ
Женщине из г. Вичуга
Я вас обязан известить,
Что не дошло до адресата
Письмо, что в ящик опустить
Не постыдились вы когда-то.
Ваш муж не получил письма,
Он не был ранен словом пошлым,
Не вздрогнул, не сошел с ума,
Не проклял все, что было в прошлом.
Когда он поднимал бойцов
В атаку у руин вокзала,
Тупая грубость ваших слов
Его, по счастью, не терзала.
Когда шагал он тяжело,
Стянув кровавой тряпкой рану,
Письмо от вас еще все шло,
Еще, по счастью, было рано.
Когда на камни он упал
И смерть оборвала дыханье,
Он все еще не получал,
По счастью, вашего посланья.
Могу вам сообщить о том,
Что, завернувши в плащ-палатки,
Мы ночью в сквере городском
Его зарыли после схватки.
Стоит звезда из жести там
И рядом тополь — для приметы…
А впрочем, я забыл, что вам,
Наверно, безразлично это.
Письмо нам утром принесли…
Его, за смертью адресата,
Между собой мы вслух прочли —
Уж вы простите нам, солдатам.
Быть может, память коротка
У вас. По общему желанью,
От имени всего полка
Я вам напомню содержанье.
Вы написали, что уж год,
Как вы знакомы с новым мужем.
А старый, если и придет,
Вам будет все равно ненужен.
Что вы не знаете беды,
Живете хорошо. И кстати,
Теперь вам никакой нужды
Нет в лейтенантском аттестате.
Чтоб писем он от вас не ждал
И вас не утруждал бы снова…
Вот именно: «не утруждал»…
Вы побольней искали слова.
И все. И больше ничего.
Мы перечли их терпеливо,
Все те слова, что для него
В разлуки час в душе нашли вы.
«Не утруждай». «Муж». «Аттестат»…
Да где ж вы душу потеряли?
Ведь он же был солдат, солдат!
Ведь мы за вас с ним умирали.
Я не хочу судьею быть,
Не все разлуку побеждают,
Не все способны век любить,—
К несчастью, в жизни все бывает.
Ну хорошо, пусть не любим,
Пускай он больше вам ненужен,
Пусть жить вы будете с другим,
Бог с ним, там с мужем ли, не с мужем.
Но ведь солдат не виноват
В том, что он отпуска не знает,
Что третий год себя подряд,
Вас защищая, утруждает.
Что ж, написать вы не смогли
Пусть горьких слов, но благородных.
В своей душе их не нашли —
Так заняли бы где угодно.
В отчизне нашей, к счастью, есть
Немало женских душ высоких,
Они б вам оказали честь —
Вам написали б эти строки;
Они б за вас слова нашли,
Чтоб облегчить тоску чужую.
От нас поклон им до земли,
Поклон за душу их большую.
Не вам, а женщинам другим,
От нас отторженным войною,
О вас мы написать хотим,
Пусть знают — вы тому виною,
Что их мужья на фронте, тут,
Подчас в душе борясь с собою,
С невольною тревогой ждут
Из дома писем перед боем.
Мы ваше не к добру прочли,
Теперь нас втайне горечь мучит:
А вдруг не вы одна смогли,
Вдруг кто-нибудь еще получит?
На суд далеких жен своих
Мы вас пошлем. Вы клеветали
На них. Вы усомниться в них
Нам на минуту повод дали.
Пускай поставят вам в вину,
Что душу птичью вы скрывали,
Что вы за женщину, жену,
Себя так долго выдавали.
А бывший муж ваш — он убит.
Все хорошо. Живите с новым.
Уж мертвый вас не оскорбит
В письме давно ненужным словом.
Живите, не боясь вины,
Он не напишет, не ответит
И, в город возвратись с войны,
С другим вас под руку не встретит.
Лишь за одно еще простить
Придется вам его — за то, что,
Наверно, с месяц приносить
Еще вам будет письма почта.
Уж ничего не сделать тут —
Письмо медлительнее пули.
К вам письма в сентябре придут,
А он убит еще в июле.
О вас там каждая строка,
Вам это, верно, неприятно —
Так я от имени полка
Беру его слова обратно.
Примите же в конце от нас
Презренье наше на прощанье.
Не уважающие вас
Покойного однополчане.
По поручению офицеров полка
К. Симонов
Dịch
(Gửi một người phụ nữ ở thành phố Vitruc)
Tôi bắt buộc phải báo cho chị rõ
Rằng lá thư chị đã không xấu hổ
Bỏ vào hòm gửi tới nơi đây
Không đến được tay người cần nhận nó
Chồng chị đã không phải đọc thư,
Không bị thương bởi lời đê tiện,
Không kinh hoàng sửng suốt phát điên lên,
Không gào thét rủa nguyền người khác.
Khi ở cạnh nhà ga đổ nát
Anh ấy dẫn đầu trung đội xung phong,
Sự bạo tàn bất nhẫn trong thư
May sao, không bắt anh đau đớn.
Khi anh ấy gượng bước nặng nề, tay ghì giữ
Mảnh giẻ đầm đìa máu ở vết thương,
Thư chị còn chưa kịp tới chiến trường,
May sao, lúc ấy hãy còn quá sớm.
Khi anh ấy ngã đập đầu xuống đá
Và bặt ngừng hơi thở, cứng đờ đi,
Anh ấy còn chưa nhận được, may sao,
Chưa nhận được lá thư chị gửi.
Tôi có thể báo cho chị rõ
Rằng trong công viên thành phố đêm qua,
Chúng tôi đã làm lễ chôn anh ấy;
Thay cho quan tài – mấy chiếc áo mưa,
Ngôi sao bằng sắt thay mộ chí
Và cây tôpơn đứng bên cạnh cúi đầu…
Nhưng tôi quên mất, với chị giờ chắc hẳn
Điều này còn có nghĩa gì đâu
Chỉ sáng nay họ mới mang thư đến…
Và thay người đồng đội đã hy sinh,
Chúng tôi đọc thành tiếng cho nhau nghe.
Thôi thì chị hãy thứ tha cho chúng tôi – người lính!
Trí nhớ chị có lẽ là chẳng tốt
Nên bây giờ theo yêu cầu chung,
Tôi nhân danh tất cả trung đoàn
Nhắc cho chị nội dung thư đã viết.
Chị viết rằng thấm thoắt đã gần năm
Kể từ khi chị biết anh chồng mới,
Còn chồng cũ, có may mà trở lại,
Chị cũng không cần, nói chi chuyện không may…
Rằng chị không hề gặp khó khăn,
Rằng chị sống hoàn toàn hạnh phúc,
Rằng “tôi giờ không chút nào cần thiết
Cái đồng lương trung uý của anh…”.
Để anh ấy thôi khỏi mong thư chị,
Thôi “quấy rầy” đời chị từ nay…
Phải, chị đã gắng công và tìm thấy
Cái từ như dao cứa “quấy rầy”.
Chỉ thế thôi. Không có gì hơn.
Chúng tôi đã đọc kiên trì nhẫn nại
Hệt những lời trong lúc chia tay
Chị tìm thấy và gửi cho anh ấy.
“Đừng quấy rầy”, “chồng”, “lương trung uý”
Trời, ở xó xỉnh nào chị đã đánh mất lòng đi?
Anh ấy là ngườ lính, là người lính cơ mà!
Anh ấy cùng chúng tôi chiến đấu hy sinh cho chị!
Tôi không muốn phán xét hay kết án
Đâu phải mọi người đều đủ sức thắng chia ly,
Đâu phải ai cũng biết yêu trọn kiếp trọn đời, –
Trong cuộc sống, đáng tiếc thay, mọi sự đều có thể.
Nhưng tôi không hiểu nổi, sao chị nơ nhẫn tâm,
Chẳng chút sợ hãi, đồng loã cùng cái chết,
Bất ngờ thờ ơ gửi tới chiến trường
Chiếc phong bì chứa đầy bệnh dịch?
Thì đành rằng anh ấy hết được chị yêu,
Đành rằng chị thôi không chút cần anh ấy,
Đành rằng chị sống vui vẻ cùng người khác
Như với chồng hay như với ai ai…
Nhưng chẳng lẽ lính chúng tôi có lỗi
Vì không hay nghỉ phép là chi,
Vì ba năm rồi liên tục, chúng tôi
Bảo vệ chị, tự quấy rầy mình đến thế?
Một khi chị đã không tìm nổi
Những lời xót xa nhưng cao thượng của con người,
Một khi trong mình chị đã không tìm thấy chúng,-
Chị sẽ là gì, chị sẽ là ai?
Trên Tổ quốc ta may sao, không thiếu
Những tấm lòng phụ nữ thanh cao,
Họ có thể viết những dòng này cho chị,-
Hãy coi đây là vinh dự lớn lao!
Họ có thể thay chị tìm lời
Làm dịu bớt bất hạnh đời người khác.
Trước họ, chúng tôi sẵn sàng quỳ sát đất
Để cảm ơn tâm hồn ngọc sáng ngời.
Không phải cho chị đâu, cho những người phụ nữ ấy,
Những người vợ phải xa chồng vì khói lửa chiến tranh,
Chúng tôi muốn viết về chuyện chị
Để họ biết rằng, chính chị – nguyên nhân
Khiến chồng họ, ở đây, ngoài tiền tuyến,
Đôi lúc phân vân, trăn trở, âm thầm,
Bất giác lo âu khi mong ngóng chờ trông
Thư nhà tới trước lúc vào trận đánh.
Chúng tôi đã không may đọc dòng thư chị
Và nỗi sợ đắng cay sẽ bám riết từ đây
Lỡ không chỉ mình chị có thể làm như thế,
Lỡ sẽ có người thứ hai phả chịu cảnh này?
Chúng tôi lôi chị tới phiên toà
Của những người vợ đang sống nơi xa ngái:
Chị đã vu khống họ. Đã trong giây phút
Khiến chúng tôi ngờ vực tình người.
Hãy để họ kết cho chị tội
Che giấu lòng nhỏ mọn xấu xa,
Tội đã dám cả gan dối trá
Làm phụ nữ và làm vợ tới ngày nay.
Còn chồng chị thì – anh ấy đã hy sinh,
Thế là ổn phải không? Cứ sống cùng chồng mới.
Người đã khuất không thể nào viết nổi
Trong thư lời trách giận hoài hơi.
Chị cứ sống, không lo đền tội lỗi,
Anh ấy sẽ chẳng viết gì đâu, sẽ chẳng trả lời,
Ngày thắng lợi sẽ không trở về thành phố
Và thấy chị trên hè đang sánh bước cùng ai.
Chỉ còn một việc này chị phải
Tha thứ nốt cho anh ấy mà thôi –
Dăm ba tháng nữa thư anh ấy
Mới theo đường bưu điện tới nơi.
Làm sao được, biết làm sao được,
Thư đi thường chậm hơn đạn bay.
Tháng chín này, chị mới nhận được thư,
Còn anh ấy đã hy sinh từ tháng bảy.
Trong thư dòng nào cũng dành cho chị,
Điều đó hiển nhiên chỉ khiến chị bực mình thôi.
Vậy nhân danh tất cả trung đoàn,
Tôi xin thu hết những lời anh ấy lại.
Và cuối cùng, nhận từ chúng tôi mau
Sự khinh bỉ trước khi vĩnh biệt, –
Những người không tôn trọng chị chút nào,
Đồng đội cùng trung đoàn với người đã khuất!
Thay mặt các sỹ quan trung đoàn.
Khi muốn nghĩ về em, anh nghĩ về em
О тебе я хочу думать. Думаю о тебе.
О тебе не хочу думать. Думаю о тебе.
О других я хочу думать. Думаю о тебе.
Ни о ком не хочу думать. Думаю о тебе.
Dịch
Khi muốn nghĩ về em, anh nghĩ về em
Khi không muốn nghĩ về em, anh nghĩ về em
Khi muốn nghĩ về người khác, anh nghĩ về em
Khi không muốn nghĩ về ai, anh nghĩ về em
Thay diễn văn
Пренебрегая словесами,
Жизнь убеждает нас опять:
Талантам надо помогать,
Бездарности пробьются сами.
Dịch
Không dùng những ngôn từ to tát
Cuộc đời này lại dạy chúng ta:
Các tài năng cần được giúp đỡ
Còn sự bất tài tự nó nảy ra…
Viếng mẹ
Chính lúc mẹ rời đi
Chính giờ không tưởng đó
Thế giới bỗng lạnh băng
Ngỡ mặt trời tan rã
Dòng đời như đứt tung
Mẹ mách giùm con với
Hơi ấm mẹ đã cho
Làm cách gì giữ lại?
Lời tôi
Что оно — мое слово?
Кто на свете сумел изменить жизнь
своим словом?
Ни Моисей, ни Шекспир, ни Данте.
Я не знаю, какими словами мне говорить?
Мой крик — вопль в пустыне,
и я берегу его для себя самого.
Ты один его слышишь,
смотришь в мое лицо,
Ты — тропинка, по которой уходят мои сомненья,
Ты — эхо моей любви.
Ты — весь сжимаешься в голубизне,
лик Твой раскалывается всеми красками,
вокруг Тебя я верчусь
до скончания моих дней.
Земля под моими ногами
уносит меня днем и ночью,
Dịch
Lời tôi có nghĩa chi đâu?
Trên đời ai có thể dùng lời
làm đổi thay cuộc sống?
Bao danh nhân đều đã uổng công
Tôi không rõ lời nào phải nói?
Tiếng tôi kêu rơi vào cát bỏng
tôi đành giữ nó cho chính mình thôi
Chỉ mình em nghe thấu lời tôi
em nhìn tôi thẳng mặt
Em – con đường cuốn đi những hồ nghi
Em – tiếng vọng tình tôi tràn ngập
E thu mình trong cõi thiên thanh
khuôn hình em rạng muôn màu sắc
tôi quẩn quanh em
tới ngày kết thúc
Dưới chân tôi mặt đất
cuốn tôi đi cả đêm lẫn ngày
trên đôi cánh tôi hoan hỉ
giấc ngủ tôi vừa ngọt vừa cay.
Tình yêu của tôi
Где моя любовь,
где греза моя,
где моя радость,
всей жизни – до последнего мига?
На каждом шагу я вижу тебя.
Во все мои годы я вижу тебя.
В скорби я вижу тебя и в великой
нужде моей.
Днем и ночью я слышу твой голос.
В каждом ударе часов я слышу твой голос.
Кто ни окликнет меня – я слышу твой голос.
Я слышу твой голос, пока ты молчишь.
Dịch
Tình yêu tôi ở đâu
ở đâu mộng ước
ở đâu niềm vui
trọn kiếp?
Tôi luôn thấy em từng bước
Suốt đời tôi luôn thấy em
Trong đau đớn tôi thấy em và cả
trong khốn khó triền miên
Giọng em tôi nghe rõ ngày đêm
Từng tích tắc đồng hồ, giọng em, tôi nghe rõ
Ai gọi tôi – cũng là giọng em đó
Tôi nghe rõ em nhất khi em lặng im
Tưởng niệm
С тобою я молод.
Даже если деревья начинают мне угрожать
и небеса — отдаляться, —
глаза твои все равно смотрят в сердце мое.
И когда всякий шаг исчезает в траве,
и когда всякий шаг скользок, как по воде,
и волна за волной ударяет мне в голову, и штормит,
и кто-то меня из-за облака окликает —
с тобою я молод.
Годы мои — как рассыпанная листва.
Кто-то раскрашивает мои картины,
а ты озаряешь их светом.
Улыбка на твоем лице
все яснее сияет из-за облака — и я тороплюсь
туда, где ты, задумавшись, меня ожидаешь.
Dịch
Với em tôi trẻ trung
Ngay cả nếu rừng cây doạ nạt
và bầu trời rời gót
đôi mắt em vẫn nhìn thấu tim tôi
Khi mỗi bước chân chìm trong cỏ
khi mỗi bước chân trượt như trên mặt nước
khi sóng nối đuôi nhau đập vào đầu tôi bão tố
ai đó gọi tôi từ những đám mây xa
với em tôi trẻ trung
Tuổi tác tôi như quầng lá rụng
Tranh tôi ai đó tô
còn em rọi sáng
Nụ cười trên gương mặt em
sau đám mây thêm phần rạng rỡ
và tôi vội vã
tới nơi em đang đợi tôi trầm tư
Gửi một người đi…
Я хочу быть твоею милой.
Я хочу быть твоею силой,
свежим ветром,
насущным хлебом,
над тобою летящим небом.
Если ты собьешься с дороги,
брошусь тропкой тебе под ноги,-
без оглядки иди по ней.
Если ты устанешь от жажды,
я ручьем обернусь однажды,-
подойди, наклонись, испей.
Если ты отдохнуть захочешь
посредине кромешной ночи,
все равно – в горах ли, в лесах ли,-
встану дымом над кровлей сакли,
вспыхну теплым цветком огня,
чтобы ты увидал меня.
Всем, что любо тебе на свете,
обернуться готова я.
Подойди к окну на рассвете
и во всем угадай меня.
Это я, вступив в поединок
с целым войском сухих травинок,
встала лютиком у плетня,
чтобы ты пожалел меня.
Это я обернулась птицей,
переливчатою синицей,
и пою у истока дня,
чтобы ты услыхал меня.
Это я в оборотном свисте
соловья.
Распустились листья,
в лепестках – роса.
Это – я.
Это – я.
Облака над садом…
Хорошо тебе?
Значит, рядом,
над тобою – любовь моя!
Я узнала тебя из многих,
нераздельны наши дороги,
понимаешь, мой человек?
Где б ты ни был, меня ты встретишь,
все равно ты меня заметишь
и полюбишь меня навек.
Dịch
Gửi người đang ở trên đường
Em muốn được là người anh yêu dấu
Em muốn thành sức mạnh của đời anh
Thành gió mát, thành thơm lành miếng bánh
thành trời cao lồng lộng trên đầu
Nếu lỡ rồi anh sẩy chân lạc lối
em sẽ biến thành đường đưa anh tới
anh cứ đi theo nó chớ phân vân
Nếu anh phải bơ phờ trong cơn khát
em sẽ hoá thành con suối mát
hãy lại gần uống cho thoả nghe anh!
Nếu anh muốn đôi giờ nghỉ lại
giữa màn đêm bóng tối ken dày
rừng dù rậm, núi dù sâu đến mấy
em vẫn thành ngọn khói bếp bình an
thành hoa lửa soi bập bùng yên ấm
để anh biết rằng em đang bên anh!
Em sẵn sàng hoá thân thành tất cả
những gì anh thương quý. Giữa bình minh
anh hãy dậy tới gần cửa sổ
đón nhận em trong mọi vật quanh mình
Đó là em giữa điệp trùng cỏ dại
đang vươn lên thành những nhánh mao lương
bên hàng rào cố làm anh trông thấy
để anh động lòng, để anh xót thương
Đó là em trong tiếng kêu ríu rít
của hoạ mi. Hoa nở rộ: hạt sương
giữa cánh hoa. Em đó – anh có biết?
Em đó anh: mây giăng trải trên vườn
Anh hạnh phúc? Nghĩa là em liền cạnh
tình em luôn phù hộ độ trì anh!
Em thấy anh trong bao nhiêu người khác
lối ta đi không thể gì chia cắt
anh của em ơi có hiểu điều này?
Anh dù ở nơi nào trên thế giới
chắc chắn rồi sẽ tìm thấy em thôi
sẽ nhận ra em và yêu em mãi!
Hồng Thanh Quang cùng những trang thơ dịch vang danh được đông đảo bạn đọc săn đón đã được chúng tôi chia sẻ dành tặng quý độc giả trong bài viết này. Chúng tôi hy vọng các bạn sẽ yêu thích và đừng quên chia sẻ bài viết này cho những người xung quanh nhé! Thân Ái!
Xem Thêm: Nhà thơ Hồng Thanh Quang cùng những tác phẩm dịch nổi tiếng phần 6