Hữu Loan là một gương mặt nổi bật trong nền thơ ca Việt Nam. Ngoài những trang thơ nổi tiếng chứa đựng nhiều cảm xúc đi cùng năm tháng mà ông còn là một dịch giả nổi tiếng được nhiều bạn đọc biết đến và tìm kiếm. Những thi phẩm của ông được nhiều nhà phê bình văn học đánh giá cao. Ngay bây giờ chúng ta hãy cùng nhau cảm nhận những thi phẩm dịch Trung Quốc mang đầy giá trị của thi sĩ này nhé!
Thu hứng kỳ 1 秋興其一
玉露凋傷楓樹林，
巫山巫峽氣蕭森。
江間波浪兼天湧，
塞上風雲接地陰。
叢菊兩開他日淚，
孤舟一繫故園心。
寒衣處處催刀尺，
白帝城高急暮砧。
Thu hứng kỳ 1
Ngọc lộ điêu thương phong thụ lâm,
Vu sơn, Vu giáp khí tiêu sâm.
Giang gian ba lãng kiêm thiên dũng,
Tái thượng phong vân tiếp địa âm.
Tùng cúc lưỡng khai tha nhật lệ,
Cô chu nhất hệ cố viên tâm.
Hàn y xứ xứ thôi đao xích,
Bạch Đế thành cao cấp mộ châm.
Dịch nghĩa
Móc ngọc tơi bời ở rừng phong,
Khí ở núi Vu và kẽm Vu ảm đạm mịt mờ.
Trên sông, nước và trời cùng trôi chảy,
Ngoài ải, gió và mây liên tiếp mù đất.
Cúc từng chòm nở hai lần dòng lệ xưa,
Thuyền lẻ loi buộc chặt mối tình quê cũ.
Nơi nơi giục giã dao thước may áo rét,
Tiếng chày chiều dồn dập thành cao Bạch Đế.
Dịch
Sương bạt rừng phong khua lá cây
Ngàn Vu sương loá, khí thu dày
Lưng trời tung sóng, triều sông thẵm
Ải khói giăng thành, đất rợp mây
Cúc nở đôi phen, ngày lệ tủi
Vườn xưa thuyền chiếc, buộc niềm tây
Nơi nơi áo rét, rèn dao thớt
Bạch Đế chiều lên, khẩu muộn chày
Thương tiến tửu 將進酒 • Xin mời rượu
君不見：
黃河之水天上來，
奔流到海不復回？
又不見：
高堂明鏡悲白髮，
朝如青絲暮成雪？
人生得意須盡歡，
莫使金樽空對月。
天生我才必有用，
千金散盡還復來。
烹羊宰牛且為樂，
會須一飲三百杯。
岑夫子，
丹丘生，
將進酒，
杯莫停。
與君歌一曲，
請君為我傾耳聽。
鐘鼓饌玉何足貴，
但願長醉不願醒。
古來聖賢皆寂寞，
唯有飲者留其名。
陳王昔時宴平樂，
斗酒十千恣歡謔。
主人為何言少錢，
逕須沽取對君酌。
五花馬，
千金裘，
呼兒將出換美酒，
與爾同消萬古愁。
Thương tiến tửu
Quân bất kiến:
Hoàng Hà chi thuỷ thiên thượng lai,
Bôn lưu đáo hải bất phục hồi!
Hựu bất kiến:
Cao đường minh kính bi bạch phát,
Triêu như thanh ty mộ thành tuyết.
Nhân sinh đắc ý tu tận hoan,
Mạc sử kim tôn không đối nguyệt!
Thiên sinh ngã tài tất hữu dụng,
Thiên kim tán tận hoàn phục lai.
Phanh dương tể ngưu thả vi lạc,
Hội tu nhất ẩm tam bách bôi.
Sầm phu tử,
Đan Khâu sinh.
Thương tiến tửu,
Bôi mạc đình!
Dữ quân ca nhất khúc,
Thỉnh quân vị ngã khuynh nhĩ thính:
“Chung cổ soạn ngọc bất túc quý,
Đãn nguyện trường tuý bất nguyện tỉnh!
Cổ lai thánh hiền giai tịch mịch,
Duy hữu ẩm giả lưu kỳ danh.
Trần vương tích thời yến Bình Lạc,
Đẩu tửu thập thiên tứ hoan hước”.
Chủ nhân hà vi ngôn thiểu tiền,
Kính tu cô thủ đối quân chước.
Ngũ hoa mã,
Thiên kim cừu,
Hô nhi tương xuất hoán mỹ tửu,
Dữ nhĩ đồng tiêu vạn cổ sầu.
Dịch nghĩa
Anh không thấy:
Nước sông Hoàng Hà chảy từ trên trời xuống
Chảy ra đến biển không quay trở lại nữa
Anh lại không thấy:
Cha mẹ soi gương buồn nhìn tóc bạc
Sáng còn xanh mượt, chiều tối đã thành trắng như tuyết
Đời người khi nào đắc ý nên tận tình vui sướng
Đừng để chén rượu vàng cạn queo nhìn vầng trăng
Trời sinh ra ta có tài thì ắt sẽ được dùng
Ngàn vàng tiêu sạch hết rồi sẽ có trở lại
Mổ dê giết trâu cứ vui cái đã
Uống một lần ba trăm ly rồi hãy tính
Này ông bạn họ Sầm
Này ông bạn Đan Khâu
Xin mời uống rượu
Chớ có ngừng chén
Tôi xin ca một khúc cho các anh
Xin các anh vì tôi lắng tai nghe
Chuông trống cỗ bàn không đáng quý trọng
Chỉ xin được say hoài không muốn tỉnh
Xưa nay các bậc thánh hiền đều không còn tiếng tăm
Chỉ có kẻ uống rượu mới để lại tên tuổi
Trần vương hồi xưa mở yến hội ở Bình Lạc
Mười ngàn đấu rượu tha hồ mà hoan lạc vui cười
Tại sao chủ nhân lại nói ít tiền
Hãy mau mau mua rượu mời các anh uống
Này ngựa hoa năm sắc
Này áo cừu giá ngàn vàng
Kêu đứa nhỏ ra đem đổi lấy rượu
Cùng bạn tiêu mối sầu vạn cổ
Dịch
Thấy chăng ai Hoàng Hà như thác dốc tự trời cao
Cuồn cuộn về khơi tráo ngược lại làm sao?
Thấy chăng nữa cao gương sáng thương cho tóc
Sáng mới tơ xanh chiều đà như tuyết!
Người đời ơi! Đắc chí cứ vui tràn
Chớ để ráo nậm vàng khuya trăng ngó!
Trời sinh ta “tài không để bỏ”
Nghìn vàng vung tay trắng xoè lại có!
Nướng dê, mổ trâu nhắm tuyệt vời!
Nâng chén mời nhau ba trăm chén một hơi
Này Sầm phu tử!
Người Đan Khâu ơi!
Đã uống thì luôn tay chén chớ rời
Cùng người ta hát khúc…
Nghiêng tai này bác lắng nghe tôi:
Thức ngọc mâm vàng, trống chiêng sao đủ quý?
Ai tỉnh thì ai say suốt đời thề tuý luý!
Thánh hiền xưa nay các cái thảy im lìm
Duy đấng làng say danh lừng để
Trần vương ban yến xưa Bình Lạc
Rượu đấu mười ngàn
Khách mê say khướt
Nghe như chủ nhân thì thào thiếu tiền?
Uống cấm lại vò!
Dốc nốt ta cùng!
Mời tôi!
Mời bác!
Cởi hồ cừu, ngàn vàng!
Đóng ngựa hoa năm sắc!
Hò trẻ em luôn rượu trứ danh sang tất
Cùng uống say tan
“Muôn kiếp – sầu – đời”!
Tống hữu nhân 送友人 • Tiễn bạn
青山橫北郭，
白水遶東城。
此地一為別，
孤蓬萬里征。
浮雲遊子意，
落日故人情。
揮手自茲去，
蕭蕭班馬鳴。
Tống hữu nhân
Thanh sơn hoành bắc quách,
Bạch thuỷ nhiễu đông thành.
Thử địa nhất vi biệt,
Cô bồng vạn lý chinh.
Phù vân du tử ý,
Lạc nhật cố nhân tình.
Huy thủ tự tư khứ,
Tiêu tiêu ban mã minh.
Dịch nghĩa
Núi xanh nằm chắn ngang vòng thành ngoài ở phía bắc,
Nước trắng lượn quanh khu thành trong ở phía đông.
Nơi đây một khi đã chia tay nhau,
Thì như cỏ bồng lẻ loi trôi xa muôn dặm.
Ý nghĩ của khách đi buồn như áng mây nổi,
Tình bạn cũ sầu như bóng chiều tà.
Vẫy tay tiễn, thôi từ nay bạn lên đường,
Tiếng ngựa xa bầy kêu rền rĩ nghe càng thêm xót xa.
Trên đây là chùm thơ dịch hấp dẫn của nhà thơ Hữu Loan. Qua đó chúng ta có thể cảm nhận được ngòi bút tài hoa và khả năng dịch xuất chúng của ông. Ông là một thi sĩ vang danh tuy không nhiều thi phẩm nhưng tất cả đều mang những giá trị sâu sắc.