Nam Trân là một nhà thơ nổi tiếng của nước ta. Ông thường viết về những bài thơ phong cảnh và đặc biệt là xứ Huế nơi mà trước đây ông từng có một khoảng thời gian gắn bó. Thơ của ông được nhiều nhà nghiên cứu đánh giá cao và được nhiều bạn đọc ngưỡng mộ. Ông góp phần không nhỏ cho sự nghiệp thơ ca Việt Nam.
Ký đệ tử thi 寄弟子詩 • Thơ gửi học trò
桃李芳園勝卉多，
小心培壅二年過。
如今無力傳春色，
長向秋風嘆一嗟。
Ký đệ tử thi
Đào lý phương viên thắng huỷ đa,
Tiểu tâm bồi ủng nhị niên qua.
Như kim vô lực truyền xuân sắc,
Trường hướng thu phong thán nhất ta.
Dịch nghĩa
Các cây đào cây lý trong vườn thơm rất tốt tươi,
Tôi đem lòng bồi đắp hai năm qua.
Nhưng đến nay không còn tâm lực để truyền sắc xuân cho vườn cây ấy nữa,
Đành đứng trước gió thu than một tiếng than.
Trâu đồi
Ai thổi sáo gọi trâu đây đó
Chiều in nghiêng trên mảng núi xa
Con trâu trắng dẫn đàn lên núi
Vểnh đôi tai nghe sáo trở về
Trâu đực chạy rầm rầm như hổ
Trâu thiến dong từng bước hiền lành
Cổ lừng lững như chum, như vại
Móng hến hằn in mép cỏ xanh
Nhưng chú nghé lông tơ mũm mĩm
Mũi phập phồng dính cánh hoa mua
Cổng trại mở trâu vào chen chúc
Chiều rộn ràng trong tiếng nghé ơ
Từ Thức động dạ du
Năm Tân Vị qua rằm tháng tám,
Vẻ trời thanh càng ngắm càng cao,
Ngân hà một giải trắng phau.
Ai dun dủi cho ta vào động bích?
Vào cửa động tứ bề tĩnh mịch.
Ngọn đuốc soi tự tích nghìn xưa.
Ngẫm xem Ngự Chế đề thơ
Lòng mơ ước đến bây giờ mới thấy.
Thấp thoáng xa xa hang một dãy,
Tiếng nước gieo như gảy đàn cầm
Thấp cao đủ điệu bát âm
Lúc bổng bổng lúc trầm trầm êm ái.
Nhẹ nhẹ, đường meo, lần bước mãi,
Mở mắt xem chốn đại kỳ quan
Đá to nằm dọc, nằm ngang
Ai khéo tạc nên long bàng hổ cứ
Tiền bạc gạo mỗi kho mỗi thứ
Chẳng ai nom, hầu thử người pham
Hang sâu xuống đất tối om
Tay hoa đuốc, cúi mặt dòm: thăm thẳm
Trèo cụm đá cheo leo đứng ngắm.
Lên càng cao càng lắm vẽ xinh.
Lửa lập loè, động rung rinh,
Nấm vú đá sát bên mình lố nhố.
Rêu phong động mọc dài như cỏ
Chỗ rêu vàng, chỗ đỏ, chỗ xanh
Lên một mình, xuống một mình,
Gõ bộng đá tiếng rền rền kêu mãi.
Vừa đến sập của ông Đào Thái…
Nghĩ trí cao cảm khái bồi bồi.
Trước ta e chỉ có Ngài
Lúc nhàn rỗi lẻn vào chơi tiên cảnh,
Dưới ngọn đuốc khúc đường lóng lánh.
Mắt nhìn lui, đủng đỉnh bước ra.
Trời thu trông giải Ngân hà.
Vẻ ngân phai nhạt đã ba bốn phần.
Nam Trân là một ngòi bút sáng tác xuất sắc của nền thơ ca Việt Nam. Những bài thơ của ông như đánh thức tâm hồn bạn đọc. Thơ ông gợi lên một bức tranh phong cảnh tuyệt mỹ tạo sự gần gũi đối với người đọc. Qua bài viết này chúng ta thêm phần ngưỡng mộ sự tài hoa của ông trong sáng tác thơ.