Tào Tuyết Cần (1715 ~ 1724 – 1763 ~ 1764), tên thật là Tào Triêm, tự là Mộng Nguyễn, hiệu là Tuyết Cần, Cần Phố, Cần Khê, là một tiểu thuyết gia vĩ đại người Trung Quốc, tác giả của cuốn tiểu thuyết Hồng lâu mộng, một trong tứ đại danh tác của văn học cổ điển Trung Quốc. Tổ tiên ông vốn là người Hán ở Liêu Dương, sau đó tổ xa của ông là Tào Tuấn quy hàng Mãn Châu, nhập tịch Mãn tộc.
Ông sở hữu cho mình một kho tàng thơ được bạn đọc vô cùng yêu thích và đánh giá cao bởi ngòi bút tinh tế sắc sảo của mình. Bên cạnh những tập thơ vang danh thì Đại Quan Viên Đề Vịnh được chú ý nhất bởi ý nghĩa sâu sắc
Hãy cùng tapchivannghe.com đón xem những bài thơ độc đáo và sắc sảo trong tập thơ này của ông nhé!
Di hồng khoái lục 怡紅快綠
深庭長日靜，
兩兩出嬋娟。
綠蠟春猶卷，
紅妝夜未眠。
憑欄垂絳袖，
倚石護青煙。
對立東風裏，
主人應解憐。
Di hồng khoái lục
Thâm đình trường nhật tĩnh,
Lưỡng lưỡng xuất thiền quyên.
Lục lạp xuân do quyển,
Hồng trang dạ vị miên.
Bằng lan thuỳ giáng tụ,
Ỷ thạch hộ thanh yên.
Đối lập đông phong lý,
Chủ nhân ưng giải liên.
Đề Đại Quan viên 題大
銜山抱水建來精，
多少工夫築始成！
天上人間諸景備，
芳園應錫大觀名。
Đề Đại Quan viên
Hàm sơn bão thuỷ kiến lai tinh,
Đa thiểu công phu trúc thuỷ thành!
Thiên thượng nhân gian chư cảnh bị,
Phương viên ưng tích Đại Quan danh.
Hành chỉ thanh phân 蘅芷清芬
蘅蕪滿靜苑，
蘿薜助芬芳。
軟襯三春早，
柔拖一縷香。
輕煙迷曲徑，
冷翠滴回廊。
誰謂池塘曲，
謝家幽夢長。
Hành chỉ thanh phân
Hành vu mãn tĩnh uyển,
La bệ trợ phân phương.
Nhuyễn sấn tam xuân tảo,
Nhu tha nhất lũ hương.
Khinh yên mê khúc kính,
Lãnh thuý trích hồi lang.
Thuỳ vị trì đường khúc,
Tạ gia u mộng trường.
Hạnh liêm tại vọng 杏帘在望
杏帘招客飲，
在望有山莊。
菱荇鵝兒水，
桑榆燕子梁。
一畦春韭熱，
十里稻花香。
盛世無飢餒，
何須耕織忙。
Hạnh liêm tại vọng
Hạnh liêm chiêu khách ẩm,
Tại vọng hữu sơn trang.
Lăng hạnh nga nhi thuỷ,
Tang du yến tử lương.
Nhất huề xuân cửu nhiệt,
Thập lý đạo hoa hương.
Thịnh thế vô cơ nỗi,
Hà tu canh chức mang.
Hữu phượng lai nghi 有鳳來儀
秀玉初成實，
堪宜待鳳凰。
竿竿青欲滴，
個個綠生涼。
迸砌妨階水，
穿帘礙鼎香。
莫搖分碎影，
好夢正初長。
Hữu phượng lai nghi
Tú ngọc sơ thành thực,
Kham nghi đãi phượng hoàng.
Can can thanh dục trích,
Cá cá lục sinh lương.
Bính thế phương giai thuỷ,
Xuyên liêm ngại đỉnh hương.
Mạc dao phân toái ảnh,
Hảo mộng chính sơ trường.
Khoáng tính di tình 曠性怡情
園成景物特精奇，
奉命羞題額曠怡。
誰信世間有此境，
遊來寧不暢神思？
Khoáng tính di tình
Viên thành cảnh vật đặc tinh kỳ,
Phụng mệnh tu đề ngạch khoáng di.
Thuỳ tín thế gian hữu thử cảnh,
Du lai ninh bất sướng thần tư ?
Ngưng huy chung thuỵ 凝暉鍾瑞
芳園築向帝城西，
華日祥雲籠罩奇。
高柳喜遷鶯出谷，
修篁時待鳳來儀。
文風已著宸遊夕，
孝化應隆歸省時。
睿藻仙才瞻仰處，
自慚何敢再為辭？
Ngưng huy chung thuỵ
Phương viên trúc hướng đế thành tây,
Hoa nhật tường vân lung trạo kỳ.
Cao liễu hỉ thiên oanh xuất cốc,
Tu hoàng thì đãi phượng lai nghi.
Văn phong dĩ trước thần du tịch,
Hiếu hoá ưng long quy tỉnh thì.
Duệ tảo tiên tài chiêm ngưỡng xứ,
Tự tàm hà cảm tái vi từ ?
Thế ngoại tiên nguyên 世外仙源
名園築何處？
仙境別紅塵。
借得山川秀，
添來氣象新。
香融金谷酒，
花媚玉堂人。
何幸邀恩寵，
宮車過往頻。
Thế ngoại tiên nguyên
Danh viên trúc hà xứ ?
Tiên cảnh biệt hồng trần.
Tá đắc sơn xuyên tú,
Thiêm lai khí tượng tân.
Hương dung kim cốc tửu,
Hoa mị ngọc đường nhân.
Hà hạnh yêu ân sủng,
Cung xa quá vãng tần.
Vạn tượng tranh huy 萬象爭輝
名園築就勢巍巍，
奉命多慚學淺微。
精妙一時言不盡，
果然萬物有光輝。
Vạn tượng tranh huy
Danh viên trúc tựu thế nguy nguy,
Phụng mệnh đa tàm học thiển vi.
Tinh diệu nhất thì ngôn bất tận,
Quả nhiên vạn vật hữu quang huy.
Văn chương tạo hoá 文章造化
山水橫拖千里外，
樓台高起五雲中。
園修日月光輝裏，
景奪文章造化功。
Văn chương tạo hoá
Sơn thuỷ hoành tha thiên lý ngoại,
Lâu đài cao khởi ngũ vân trung.
Viên tu nhật nguyệt quang huy lý,
Cảnh đoạt văn chương tạo hoá công.
Văn thái phong lưu 文采風流
秀水明山抱復回，
風流文采勝蓬萊。
綠裁歌扇迷芳草，
紅襯湘裙舞落梅。
珠玉自應傳盛世，
神仙何幸下瑤台！
名園一自邀遊賞，
未許凡人到此來。
Văn thái phong lưu
Tú thuỷ minh sơn bão phúc hồi,
Phong lưu văn thái thắng bồng lai.
Lục tài ca phiến mê phương thảo,
Hồng sấn tương quần vũ lạc mai.
Châu ngọc tự ưng truyền thịnh thế,
Thần tiên hà hạnh hạ dao đài!
Danh viên nhất tự yêu du thưởng,
Vị hứa phàm nhân đáo thử lai.
Trên đây, tapchivannghe.com đã dành tặng bạn những bài thơ đặc sắc của nhà thơ Tào Tuyết Cần trong tập thơ Đại Quan Viên Đề Vịnh. Mời các bạn đón xem và cảm nhận sự tài hoa của ông nhé !