Với lối thơ đặc sắc vô cùng phóng khoáng, hồn nhiên mà những trang thơ của Nguyễn Tất Nhiên được đông đảo bạn đọc Việt nam ngưỡng mộ. Ông là một cây bút đậm chất trữ tình luôn mơ mộng về cuộc đời nên khi đọc thơ ông ta cảm nhận được sự mới mẻ hiếm có. Nếu bạn yêu thích nhà thơ này thì hãy đón xem tập thơ Chuông Mơ ngay nhé!
Chuyến đò Cửu Long
Đò qua sông, chuyến đầu ngày
Người qua sông, mặc áo dài suông eo
Sông hiền sóng lạ lùng reo
Trời bao la cũng nhìn theo … ái tình
Người qua sông, qua một mình
Nắng trên sông, nắng vàng hanh mái đầu
Xin em vài sợi tóc nhầu
Trói thân ta với nghìn sầu chung nơi
Mong em gìn lấy ơn trời
Thấy quanh năm, thấy ta đời tai ương!
Người qua sông, mặc áo hường
Nắng dương gian, nắng buồn hơn trước nhiều.
Paris, khúc tháng chín
bắt đầu
những cơn mưa mịn vỗ vai mặt trời
bắt đầu
những chiếc lá nhẹ dạ nhất
sớm sủa tin lời phủ dụ của lũ gió manh tâm
lai rai bỏ nhánh rời cành
chao liệng khoảnh khắc trong không
bắt đầu
những ngày tháng
của tàn phai
em thì xa quá xa
làm sao nghe tiếng não nề
ngân nga lòng gác chật
kẻ vượt biển đã tới bến mạnh lành
nhưng chết ngay khi đặt chân lên bờ đất
kẻ leo rào đã chụp được Tự Do
nhưng tức thời buông tay bổ ngửa
là ta
em thì xa quá xa
làm sao nghe tiếng dội dồn
hơi thở người
vỗ theo từng nấc thang cây xưa rích
Paris
ta mỗi bữa lếch thếch leo
mút bảy tầng
sống – tóc cọ quẹt nóc nhà
sống – nơi đặc biệt
dành riêng cho hạng ở đợ
em thì xa quá xa
làm sao nghe tiếng vỡ loảng xoảng dòn tan
lung bung lòng gác chật
phải, ta đánh rơi ta
nát vụn
sau khi đánh rơi Việt Nam
bên kia bờ biển mịt
bắt đầu
chút ẩm buốt hà đẫm mặt bày ngói xám
bắt đầu
đám cây lêu nghêu vệ đường
sửa soạn bất lực lê thê
chịu trận
hết mùa thu tàn nhẫn
lột sạch bách y phục
đến mùa đông dã man
ướp tuyết băng đặc máu đông tuỷ
mùa xuân ôi vời xa
ta ngồi mòn ghế mỏi
nghe kiệt quệ mầm xanh
còn chi đơm lộc gượng
còn chi ươm nụ cười
đón nắng hồng ấm áp
ban phát từ tim ai
cây cối sẽ phục sinh vào đầu tháng tư năm tới
phần ta
cách gì tươi tắn lại
khi đời đã sang thu
cộng với lần bứng gốc…
Nhớ nội
mưa nắng hai mùa trên xứ nội
vun trồng từng luống mạ vồng khoai
mấy dây trầu “lẹt” tươi màu lá
ôm ấp hàng cau với tháng ngày
ngoài ngõ giàn bầu rợp bóng trưa
bờ mương lả ngọn mấy cây dừa
đàn gà tíu tít bươi tìm thóc
đống lúa phơi vàng sân gió đưa
no gió diều lên ở cuối đê
ca dao quê cũ ngọt hương thề
phên tre mái lá hai bà cháu
hủ hỉ vui ngầm hưởng thú quê
từ lúc giặc về, con biệt xứ
nát lòng chim quốc nhớ quê hương
mấy thu vàng úa đời xa cội
chẳng biết mộ phần nội có yên?
Nguyên do
vì áo quần lâu giặt
vì hay mang dép mòn
vì hay quên rửa mặt
vì hay quên chải tóc
tôi sẽ không tới trường
vào những giờ tan học
sợ nhiều khi vô tình
xấu hổ người tôi thương!
tôi sẽ không tới trường
vào những giờ tan học
để em còn tung tăng
hồn nhiên cười nhí nhảnh
ăn cà-rem dọc đường
mà tối về ngủ ngon
tôi sẽ không tới trường
vào những giờ tan học
để em còn như gương
vô tư cười phản chiếu
những nụ-đời-yêu-thương
tôi sẽ không tới trường
vào những giờ tan học
để môi thân tình gần
hãy còn hư ảnh yếu
để em còn trong xanh
soi đoá thơ hàm tiếu
trong hồn người… văn chương
vì em quen đại học
vẫn dịu hiền như nhung
nên tôi tin trời đất
còn bao nhiêu tấm lòng
nên không chê Âu Mỹ
giáo dục người phương Đông!
vì em quen đại học
vẫn nhẹ nhàng như tơ
nên tôi chê đám Việt
nhà quê ham đèo bòng
còn lâu mới hoà đồng!
vì lếch thếch lang thang
vì chiếc xe ọp ẹp
tôi sẽ không tới trường
vào những giờ tan học
sợ đường chỉ tình duyên
trên bàn tay thon đẹp
em trắc trở tự nhiên
đổ thừa bánh xe xẹp!
vì ngại em chạm mặt
với cuộc đời không thơ
tôi cũng chẳng lò dò
tới nhà em lúc nhớ
nhỡ cuộc đời trơ trơ
giết một lần chung lượt
tôi lẫn người tôi mơ!
Thơ say
gửi người dưới mộ, Vũ Hoàng Chương
1
những tưởng học làm Cao Bá Quát
nào hay uống rượu sầu thêm sầu
ta thấy mùa thu còn sáng lắm
sao người về như sợ gió đêm sâu
sao người về cho gỗ biết buồn đau!
2
những tưởng học làm Vũ Hoàng Chương
nào hay uống rượu suốt đêm trường
em ơi rượu chẳng say người chết
đời vắng em rồi say nhớ thương!
ta thấy mùa đông chưa tuyết trắng
sao người về như sợi tóc phai sương
sao người về cho đôi ta lìa bạn
sao người về cho tóc sợ thời gian!
3
những tưởng học làm Nguyễn Công Trứ
nào hay tri túc bất tri âm
ta thấy mùa xuân chưa kịp tới
sao người về như ngại nắng mong manh
sao người về cho Tử Kỳ bên mộ
khóc Bá Nha lệ xuống hoa tay mình
sao người về, sao người về đâu mất
ta thấy mùa xuân meo nấm tràn lan…
Cứ ngỡ như là mới nhớ thôi
tâm hồn tôi có một dòng sông
chảy qua nhà cô bạn chung trường
chiều sông dâng sóng miên man gió
bay tóc bay hồn tôi thanh tân…
tâm hồn tôi có một bờ sông
bên cạnh nhà cô bạn chung trường
chiều miên man gió sông dâng sóng
dâng tuổi dâng tình tôi mênh mông…
tâm hồn tôi thức trắng đêm dài
em bay áo trắng nắng ươm mây
chiều êm nắng rủ nhau đi ngủ
trên tóc ai lành ru ngủ vai…
tâm hồn tôi có quẩn quanh tôi
có một sông quanh khúc quẩn đời
có một bàn tay ôm cặp, gói
cả mộng mơ kia, luyến tiếc này…
tâm hồn tôi có tuổi thơ tôi
có một bâng khuâng thức trắng đời
đời cứ rủ nhau đi ngủ cả
tôi thức cho buồn ngỡ… mới thôi…
Chở em đi học trường đêm
Chở em đi học mưa, chiều
Tóc hai đứa ủ đôi điều xót xa
Mưa thánh thót, mưa ngân nga
(hình như có bão băng qua thị thành!)
bàn tay thiếu máu lạnh tanh
cóng tôi chịu đựng cho đành luyến thương!
chở em đi học mưa, buồn
tôi Honda cũ trèo luôn dốc đời
thình lình chết máy như chơi
đừng tin lắm chuyện xa vời nhé em!
đèo em qua dãy cột đèn
khẳng khiu soi dõi đường đêm bóng người
bóng xấp nhập, bóng tách rời
bóng co, bóng dãn, bóng trôi dập dềnh…
(dối gian như bóng dối hình
dối gian theo những lời tình gió bay…)
đèo nhau qua đoạn đời này
cầu Trương Minh Giảng nghe đầy hoàng hôn
mưa rỉ rả, mưa nguồn cơn
mưa đâm lóc thịt, mưa dầm thuộc da…
chở em đi học mưa nhoà
đường loang loáng nước lập loà loáng cây
lạnh vừa đủ siết vòng tay
run đi em để sau này… nhớ nhau…
chở em sa vũng lầy nào
về nhà nói mẹ qua cầu sẩy chân!
Chuông mơ
áo em trắng cả sân trường trắng
tan học chiều nay có ngẩn ngơ?
chiều nay anh ở xa lăng lắc
không cách chi về đón tiểu thơ!
chiều nay anh ở đất bon chen
cái mộng tan theo cái thấp hèn
cái thực lem theo ngày sống vội
không cách chi dài phút nhớ em!
chiều nay em bước ngang giáo đường
mắt Chúa chắc buồn thăm thẳm hơn
chắc cây thánhg iá thành di tích
chuyện một người chuộc tội hoài công!
chiều nay em còn măng tóc mai
hay đã lao tâm luống bạc rồi?
chiều nay vừa đến giờ tan học
hay vừa buông cuốc chặm mồ hôi?
chiều nay em bước trên quê hương
chắc tóc không còn óng ả chuông
chắc chuông không mượt nâng tà tóc
chắc tóc và chuông đã… đoạn trường!
chiều nay em trên que hương
chắc Chúa chẳng nhìn như mọi hôm
nởi vì mắt Chúa và em đã
lóng lánh vùi chôn ngấn lệ lòng!
áo trắng cả sân trường trắng
tan học trong đời anh thẩn thơ
đời anh quên, nhớ, quên… nhiều lắm!
chiều chiều xứ Mỹ cũng chuông mơ…
Xướng ca thi
1.
hãy ngồi yên lặng đó
ta về nhé em yêu
tình xa như bóng nắng
bên kia quả địa cầu
dăm nụ cười héo hắt
gửi cho nhau, lòng đau!
hãy ngồi yên lặng đó
ta về nhé em yêu
tình xiêu như nắng xế
trong hai vuông hồn chiều
tia mắt nào ấm đủ
đôi cuộc đời xế xiêu?
hãy ngồi yên lặng đó
ta về nhé em yêu
ngồi gầy thêm vóc ốm
thấm thía từng hắt hiu
đời cho em phấn sáp
mốt mai thành rong rêu
đời cho ta tài tử
rồi tan theo bọt bèo
đời trong khi hạnh ngộ
đã nghìn trùng xa nhau!
2.
dù sao, mình cũng đã
cho nhau những tạm cười
những nhất thời mê mệt
những nhất thời… mại hơi!
dù sao mình cũng đã
cám ơn nhau, ơn đời
cám ơn kim định mệnh
khâu khíu sầu chung đôi
cám ơn hai là một
(dù là một đãi bôi
rồi là một tả tơi!)
dù sao mình cũng đã
cám ơn nhau, cần nhau
mắt môi nhau mộng du
sống cho nhau, dù sao…
3.
đời vàng hong cũng đã
khô tóc nước hoa người
đời dối gian cũng đã
dạy người nhuyễn lả lơi
đời lang tâm cũng đã
dạy người chớ tin ai
đời phù du cũng đã
dạy người hưởng đi thôi!
nhưng đời oằn oại đã
dạy ta sống cho người…
4.
hãy ngồi yên lặng đó
ta về nhé em yêu
ngồi nghe từng gốc tóc
bạc phần đời quạnh hiu
nghe tế bào da thịt
chẳng như da trời chiều
lột thành mai khác được!
ta về nhé em yêu…
Động đất
lúc gần sáng bỗng ầm ầm tiếng đất
chàng đang mê ngỡ pháo kích đêm khuya
thì ra hồn vía đã quen rung chuyển
trên quê hương thường nhật cảnh chia lìa
nửa đêm bỗng nhịp rung ngân dài kéo đợt
chàng giật mình, xong chờ tới số, có sao đâu!
chẳng khác gì đạn mấy mươi ly dồn nổ sát
trúng nhà ai nấy dạ tiếng trời kêu!
bấm điện thoại “long distance” tâm sự vặt
sau vài hôm đợi hệ thống Mỹ loan tin
bạn gái “vậy hả?” tỉnh bơ “ụa, động đất?”
rồi tà tà khoe nàng vừa “feel good” một “boy friend”
hình như chàng cười… hình như quả pháo sảng ngay tim…
Mùa xuân chim núi
1.
tết, gần rồi đó nhỏ
chim núi của lòng anh
tội tình chi thế, nhỏ
mắt, lệ còn long lanh?
mắt, lệ dẫu thành sông
vẫn là ta khốn khó
vẫn là ta héo mòn
chứ hay ho gì, nhỏ?
2.
hạnh phúc nào mong manh
cũng cần gom góp hết
bởi tụi mình chung thân
bị trời hành trời phạt
giấu giếm mãi mùa xuân
ở một trần thế, khác!
thôi nhé, kể như mình
lúc đầu thai đã thích
chọn kiếp đời lưu linh
(nhỏ nặng nề đau tim
với từng cơn kích ngất
anh ốm nhách ốm nhom
kéo lê ngày lất phất!)
3.
Đà Lạt rét cao nguyên
nhỏ làm chim nội trú
Biên Hoà sương đồng bằng
anh làm xe đạp cũ
cọc cạch từng mắt sên
rán lăn vòng bánh, vẹo
ba trăm cây số đường
nhỏ chờ anh chứ, nhỏ?
4.
mùa xuân tâm hồn anh
có con chim khổ sở
bay lẩn quẩn loanh quanh
trong rào sân trường đạo
bây giờ, sân trường đạo
dì phước đã… “nhân dân”
bàn tay nào che chở
chim én của đời anh?
hồi chuông nào báo tử
đôi mắt còn long lanh!
5.
tết, gần rồi đó nhỏ
chim núi của lòng anh
nhớ, ra đồi thông xanh
khuyên chúng đừng chết rũ
nhớ, ra đồi thông xanh
dịu dàng ru chúng ngủ
bằng một bài thơ anh!
bằng một bài thơ anh!
nhỏ cũng luôn thể, ngủ!
hạnh phúc nào trong mơ
cũng ngàn lần hơn thật
và, vì anh làm thơ
nên, cuối cùng biến mất!
Cảm người chín năm
tình cho nhau những lượng buồn
những dông tố sập xuống đường-chung-đôi
đường-chung-đôi chẳng chung vui
như trong thêu dệt thiếu thời mắt xanh
chín năm lặn lội theo tình
em đôi khi có ngẩng nhìn tương lai?
tình cho nước mắt vắn dài
những viên thuốc ngủ qua ngày-chung-đôi
ngày-chung-đôi đắng ngẩn người
em còn cất giữ nụ cười bao dung
chín năm chóng mặt theo chồng
em còn có huỡn trách thầm nhân duyên?
nhớ xưa em khép mi hiền
thả hồn theo cánh chim liền mây xa
chẳng nề rứt má lìa ba
ngậm tim trên miệng băng qua Thái Bình
trao chàng giá ngọc làm tin
trao nhau hạnh-phúc-bỏ-quên-đường-về…
chín năm nần nợ não nề
tiếc hoa quỳnh phải tên hề giỡn chơi
nhớ xưa em vẫn xoè tay
se se sách bói xem đời trăm năm
trót cho không bói chỗ nằm
xin em cho trót lượng thầm nhịn đau!
Mưa trong nắng
trên đường đến nhà em
trời tháng ba mưa nhỏ
mưa lóng lánh nắng vàng
nắng mưa đùa ướt phố
người yêu gặp người yêu
nắng mưa đẹp cả chiều…
trên đường đến nhà em
trời tháng xuân óng ả
nắng không nhịn mưa lên
mưa không nhường nắng tỏ
người yêu gặp người yêu
xôn xao mưa nắng gió…
trên đường đến nhà em
chuông giáo đường quyện lấy
xóm đạo nắng mưa chuông
chuông nắng mưa từ ái
người yêu gặp người yêu
lâng lâng cả khung chiều…
nhưng sao em vắng nhà
đã qua giờ tan lễ…
người yêu đợi người yêu
mưa gì dai dẳng thế?
sao em đâu mất tiêu
mưa khua thềm nho nhỏ…
người yêu đợi người yêu
tiêu điều nghe tiếng vỡ!
Quốc Lộ 1 buồn hiu
trên đường về đi bộ
người yêu giận người yêu
mưa trên đầu trên cổ!
Kẻ tự đóng đinh tim
vì chẳng được cầm tay nhau kể lể
nên chuyện tình cứ thế, thảm hơn
Chúa cũng cau mày ngắm nỗi cô đơn
của một kẻ đóng tim mình trên thập giá!
chiều em đi học về, thơm tóc thả
áo suông eo trinh bạch cả giáo đường
ta ngọt ngào gọi khẽ, người đi luôn
nên lũ thiên thần bỗng nhiên thất chí
bay xuống trần gian làm thi sĩ
nâng Thánh Kinh mà hát thơ tình
có con chiên nào thoáng ngạc nhiên
rồi lại đắm chìm trong vần nhã nhạc…
chiều em đi học về, chim trắng bước
ngang giáo đường nhoè nhoẹt màu vôi phai
có động lòng xin hãy rút khăn tay
lau giùm mắt kẻ xương bày trên thánh giá
là ta đó, em ơi, đang tầm tã
mưa đầy hồn đau đớn thương thân
lỡ yêu tín đồ phải chấp nhận gian truân
phải muối mặt giao du cùng quỷ sứ
tính nhân hậu đã hồi nào hoá dữ
chỉ vì em lành lặn quên chàng
chỉ vì em… gõ nhẹ cửa thiên đàng
bình thản gửi cho hai hàng bím tóc!
vì chẳng được ra đường đứng, khóc
nên hình hài cứ thế, ốm o hơn
đời không dung đứa tự thị ngông cuồng
người cũng thế nhìn ta chán ghét
ta điên đảo, người đâu cần hay biết
ta té lên té xuống chẳng ai màng
ta còng lưng gánh bụi giữa hoàng hôn
người lãnh đạm hất ta rơi vực tối!
Chúa cũng lắc đầu vô phương cứu rỗi
(cứu rỗi làm gì một thứ nghênh ngang
cứ nổi cơn đòi Thượng Đế ngang hàng
Đấng Ngàn Tuổi tim già khô độ lượng!)
ta phải chết cho Nước Trời thịnh vượng
cho thánh thần chúc phúc bình an
cho em còn mãi mãi dịu hiền ngoan
mà hãnh diện có thằng đen đúa
luôn nhăn nhó mặt mày chê Chúa khó
nhưng cắn răng không hở miệng trách em!
Dung khúc
em ham chơi chưa hết mùa con gái
cười như hoa vui tiếng gọi mặt trời
nghịch như chim ăn dở trái chín cây
cây chín trái lòng anh rơi lăn lóc
em ham vui chưa hết ngày chim chóc
lời nhẹ nhàng nào anh trách cho đang
trời sinh chim hót cho cả mai hồng
cho vạn vật… có nhành cây nó đậu
lúc chợt hiểu ra thì anh đã khổ
lòng bao dung nào sánh nổi cây cành!
em ham đi chưa hết tuổi xuân xanh
như chim chóc thiên di theo thời tiết
anh trụi lá mùa trơ xương gánh rét
thèm như thông ngăn ngắt đứng đầu non
chẳng bao giờ thông dáng đứng cô đơn
tạo hoá cũng bất công cùng cây cỏ!
em mắc cỡ chưa hết thời au má đỏ
gió se đông có làm tái môi son?
sân lúa hồn anh nắng đã không còn
anh chỉ trách thời gian bày sớm, tối
chứ ai nỡ giận chim bay ù té
vì quá yêu nó liến thoắng tinh nhanh
em ham chơi mà đời lại ham giành
anh thua cuộc vì… cắn răng độ lượng
anh thua cuộc vì nghĩ mình… cao thượng
(có nghĩa là đau chới với em ơi!)
chiều hôm nay mưa nhỏ nhỏ, sầu đời
sao chim sẻ tung tăng đùa khúc khích?
em ríu rít cho anh buồn muốn chết!
Cho đáng đời ai
ờ bạn nào đâu có nghịch ngầm
cười duyên lần lữa chẳng hồi âm
ừ, tôi cũng thấy cộ.. ngoan lắm
dài cổi tại người — bộ tại em?
ờ bạn nào đâu có khó thương
cười ngây thơ kéo hẹn nhì nhằng
ừ, tôi cũng thấy cộ.. khờ lắm
ai chết tại người — cho chết luôn!
ờ cá vàng đâu có lửng lơ
yểu điệu trời cho đẹp nhởn nhơ
người ta cáu kỉnh vì nôn nóng
ai nhận bà con phải rán chờ!
ờ tiểu thơ nhu nhã dạ thưa
người nghe như gió động hoa đưa
ừ, tôi cũng thấy cô… hiền lắm
thưa dạ rồi ai chết biết chưa?
ờ bạn từ tâm dễ mũi lòng
cho tôi thấy được đứa lành hơn
nhờ cô, tôi biết tôi lành lắm
chẳng thế sao nhầm em dễ thương!
ừ, tôi đổ quạu đến… trời ơi!
nhiếc móc cho ai tức đáng đời
ngày mai em cũng chưa thư nữa
đáng đời ai vậy? chắc đời tôi!
Dịp chào đời Vi Diệu
muốn thể hiện nỗi buồn qua thơ
nhưng ngôn ngữ không đủ sức
cuộc người
nói sao cho rạch ròi từng nỗi
từng nỗi và từng nỗi
khổ sở chung, riêng
đặt tên con là Vĩnh-Niên
vì đời bố ngắn ngủi
thất vọng như vô số thùng dầu
rưới ngày đêm vào ngọn lửa dữ tham vọng
cuộc người ôi cuộc người
quá dài cho những niềm thảm hại
đặt tên con là Vi-Diệu
vì đời bố là kích thích phẫn nộ liên miên
cuộc người ôi cuộc người
quá ngắn cho vài phút đôi khi
cảm giác bình yên
đem khát vọng đặt tên cho con
hỡi những đứa con bắt đầu gia nhập cuộc người
con của bố mẹ
hay con của định mệnh?
(định mệnh tự mỗi kẻ
phải vác cây thánh giá của mình
đi lên mỗi ngọn đồi riêng
đã dành sẵn các mũi đinh riêng)
đem ước mơ đặt tên cho con
hỡi những đứa con đang khởi hành đoạn đường
mỗi cá thể nhân loại
bố rất muốn nhưng chẳng thể
vác hộ cây thánh giá của đứa nào
dù cây thánh giá trên vai bố
cũng tương đối nhẹ
kiêu hãnh là thần lực
cuộc người ôi cuộc người
có lẽ
chính sự muốn
kê vai vào gánh nặng kẻ khác
là sức nặng ghê gớm thật sự
của cây thánh giá đang mang.
Mưa lăn trên kiếng cửa
tình đau về với ta buồn
buồn ta cũng tạt như nguồn mưa đông
mắt em có thấm lạnh hồn?
mưa ta có lệ ngoằn trên kiếng đời?
tháng mười một, gió, thấp trời
là ta ủ dột lòng mùi khóc ai
hỡi người như chuyện mây bay
cám ơn em bỏ thiên tài tang thương!
tình đau về với ta buồn
buồn ta cũng dịu như sương đầu ngày
hiên người ẩm giọt mù mai
thì sương vắn đẫm sầu dài mấy trăng…
em ngồi em lạnh bàn chân
tình hay ho thuở dằn lòng ngó ra!
ngày chiều phất vạt mưa qua
cám ơn em đã lệ sa kiếng ngoài…
ơn người cứ phụ lòng ai
ơn đời sống một đề tài khổ đau!
Nguyễn Tất Nhiên trở thành một khuôn mặt đặc biệt của thi ca bấy giờ được nhiều nhà thơ và bạn đọc ngưỡng mộ. Những trang thơ của ông gây nên tiếng vang lớn đưa tên tuổi của ông ngày một đến gần hơn với bạn đọc.