Tào Tuyết Cần (1715 ~ 1724 – 1763 ~ 1764), tên thật là Tào Triêm, tự là Mộng Nguyễn, hiệu là Tuyết Cần, Cần Phố, Cần Khê, là một tiểu thuyết gia vĩ đại người Trung Quốc, tác giả của cuốn tiểu thuyết Hồng lâu mộng, một trong tứ đại danh tác của văn học cổ điển Trung Quốc. Tổ tiên ông vốn là người Hán ở Liêu Dương, sau đó tổ xa của ông là Tào Tuấn quy hàng Mãn Châu, nhập tịch Mãn tộc.Ông là một thi sĩ được nhiều người biết đến bởi ông có những tập thơ vang danh để lại ấn tượng sâu sắc trong lòng bạn đọc
Hôm nay mời các bạn hãy cùng tapchivannghe.com khám phá nhé!
Hồng lâu mộng dẫn tử 紅樓夢引子
開辟鴻蒙，誰為情種？
都只為風月情濃。
奈何天，傷懷日，
寂寥時，試遣愚衷：
因此上，演出這悲金悼玉的《紅樓》夢。
Hồng lâu mộng dẫn tử
Khai tịch hồng mông, thùy vi tình chủng?
Đô chỉ vị phong nguyệt tình nùng
Nại hà thiên, thương hoài nhật,
Tịch liêu thì, thí khiển ngu trung
Nhân thử thượng, diễn xuất giá bi kim điệu ngọc “Hồng lâu” mộng.
Dịch nghĩa
Khai mở lúc mịt mùng, ai là giống tình?
Đều chỉ bởi gió trăng tình nồng đượm
Nài sao bởi trời, trong những ngày thương nhớ
Những lúc vắng vẻ, thử giải nỗi ngu si khờ dại
Nhân trên đây, diễn ra vở “Giấc mộng lầu hồng” để thương vàng tiếc ngọc.
Chung thân ngộ 終身誤
都道是金玉良姻，
俺只念木石前盟。
空對著、山中高士晶瑩雪；
終不忘、世外仙姝寂寞林。
嘆人間、美中不足今方信。
縱然是齊眉舉案，到底意難平！
Chung thân ngộ
Đô đạo thị kim ngọc lương nhân
Yêm chỉ niệm mộc thạch tiền minh
Không đối trước: sơn trung cao sĩ tinh oánh tuyết
Chung bất vong: thế ngoại tiên xu tịch mịch lâm
Thán nhân gian, mỹ trung bất túc kim phương tin
Túng nhiên thị tề mi cử án, đáo để ư nan bình.
Dịch nghĩa
Đều bảo rằng vàng ngọc duyên lành
Ta đây chỉ nhớ thề hẹn cây đá thuở trước
Vẫn còn thấy đó: người cao sĩ trong núi, tuyết sáng láng trong suốt
Những vẫn chẳng quên: nàng tiên đẹp đẽ ở ngoài cõi thế, cánh rừng tịch mịch
Than thở nhân gian: đến nay mới tin là trong vẻ đẹp không hề đủ
Mặc cho là án đặt ngang mày, đến nay ư vẫn chưa phẳng lặng.
Uổng ngưng my 枉凝眉
一個是閬苑仙葩，
一個是美玉無瑕。
若說沒奇緣，
今生偏又遇著他；
若說有奇緣，
如何心事終虛話？
一個枉自嗟呀，
一個空勞牽掛。
一個是水中月，
一個是鏡中花。
想眼中能有多少淚珠兒，
怎禁得秋流到冬，春流到夏！
Uổng ngưng my
Nhất cá thị lãng uyển tiên ba,
Nhất cá thị mỹ ngọc vô hà.
Nhược thuyết một kỳ duyên,
Kim sinh thiên hựu ngộ trước tha;
Nhược thuyết hữu kỳ duyên,
Như hà tâm sự chung hư thoại?
Nhất cá uổng tự ta nha,
Nhất cá không lao khiên quải.
Nhất cá thị thuỷ trung nguyệt,
Nhất cá thị cảnh trung hoa.
Tưởng nhãn trung năng hữu đa thiểu lệ châu nhi,
Chẩm cấm đắc thu lưu đáo đông, xuân lưu đáo hạ!
Hận vô thường 恨無常
喜榮華正好，恨無常又到。
眼睜睜，把萬事全拋。
蕩悠悠，芳魂銷耗，
望家鄉，路遠山高。
故向爹娘夢裏相尋告：
兒命已入黃泉，
天倫呵，須要退步抽身早！
Hận vô thường
Hỉ vinh hoa chính hảo, hận vô thường hựu đáo.
Nhãn tĩnh tĩnh, bả vạn sự toàn phao.
Đãng du du, phương hồn tiêu mao,
Vọng gia hương, lộ viễn sơn cao.
Cố hướng đa nương mộng lý tương tầm cáo:
Nhi mệnh dĩ nhập hoàng tuyền,
Thiên luân a, tu yếu thoái bộ trừu thân tảo!
Phân cốt nhục 分骨肉
一帆風雨路三千，
把骨肉家園，齊來拋閃。
恐哭損殘年。
告爹娘，休把兒懸念；
自古窮通皆有定，
離合豈無緣？
從今分兩地，
各自保平安。
奴去也，莫牽連。
Phân cốt nhục
Nhất phàm phong vũ lộ tam thiên,
Bả cốt nhục gia viên, tề lai phao thiểm.
Khủng khốc tổn tàn niên.
Cáo đa nương, hưu bả nhi huyền niệm;
Tự cổ cùng thông giai hữu định,
Ly hợp khởi vô duyên?
Tòng kim phân lưỡng địa,
Các tự bảo bình an.
Nô khứ dã, mạc khiên liên.
Lạc trung bi 樂中悲
襁褓中，父母嘆雙亡。
縱居那綺羅叢，誰知嬌養？
幸生來，英豪闊大寬宏量，
從未將兒女私情，略縈心上。
好一似，霽月光風。
耀玉堂。
廝配得才貌仙郎，
博得個地久天長。
准折得幼年時坎坷形狀。
終久是雲散高唐，水涸湘江：
這是塵寰中消長數應當，
何必枉悲傷？
Lạc trung bi
Cưỡng bảo trung, phụ mẫu thán song vong.
Tung cư na ỷ la tùng, thuỳ tri kiều dưỡng?
Hạnh sinh lai, anh hào khoát đại khoan hoành lượng,
Tòng vị tướng nhi nữ tư tình, lược oanh tâm thượng.
Hảo nhất tự, tễ nguyệt quang phong.
Diệu ngọc đường.
Tư phối đắc tài mạo tiên lang,
Bác đắc cá địa cửu thiên trường.
Chuẩn chiết đắc ấu niên thời khảm khả hình trạng.
Chung cửu thị vân tán cao đường, thuỷ hạc Tương giang:
Giá thị trần hoàn trung tiêu trường sổ ưng đương,
Hà tất uổng bi thương?
Thế nan dung 世難容
氣質美如蘭，
才華馥比仙，
天生成孤癖人皆罕。
你道是啖肉食腥膻，
視綺羅俗厭；
卻不知好高人愈妒，
過潔世同嫌。
可嘆這，青燈古殿人將老，
孤負了，紅粉朱樓春色闌！
到頭來，依舊是風塵骯髒違心願；
好一似，無瑕白玉遭泥陷；
又何須，王孫公子嘆無緣？
Thế nan dung
Khí chất mỹ như lan,
Tài hoa phức tỷ tiên,
Thiên sinh thành cô tích nhân giai hãn.
Nhĩ đạo thị đạm nhục thực tinh thiên,
Thị ỷ la tục yếm;
Khước bất tri hảo cao nhân dũ đố,
Quá khiết thế đồng hiềm.
Khả thán giá, thanh đăng cổ điện nhân tướng lão,
Cô phụ liễu, hồng phấn chu lâu xuân sắc lan!
Đáo đầu lai, y cựu thị phong trần khảng tảng vi tâm nguyện;
Hảo nhất tự, vô hà bạch ngọc tao nê hãm;
Hựu hà tu, vương tôn công tử thán vô duyên?
Hỉ oan gia 喜冤家
中山狼，
無情獸。
全不念當日根由。
一味的，嬌奢淫蕩貪歡媾。
覷著那，侯門艷質同蒲柳；
作賤的，公府千金似下流。
嘆芳魂艷魄，
一載蕩悠悠。
Hỉ oan gia
Trung sơn lang,
Vô tình thú.
Toàn bất niệm đương nhật căn do.
Nhất vị đích, kiều xa dâm đãng tham hoan cấu.
Thứ trước na, hầu môn diễm chất đồng bồ liễu;
Tác tiện đích, công phủ thiên kim tự hạ lưu.
Thán phương hồn diễm phách,
Nhất tái đãng du du.
Hư hoa ngộ 虛花悟
將那三春看破，
桃紅柳綠待如何？
把這韶華打滅，
覓那清淡天和。
說什麼天上夭桃盛，雲中杏蕊多？
到頭來，
誰見把秋捱過？
則看那，
白楊村裏人嗚咽，
青楓林下鬼吟哦。
更兼著，
連天衰草遮墳墓，
這的是，
昨貧今富人勞碌，
春榮秋謝花折磨。
似這般，
生關死劫誰能躲？
聞說道，
西方寶樹喚婆娑，
上結著長生果。
Hư hoa ngộ
Tương na tam xuân khán phá,
Đào hồng liễu lục đãi như hà?
Bả giá thiều hoa đả diệt,
Mịch na thanh đạm thiên hoà.
Thuyết thập ma thiên thượng yêu đào thịnh, vân trung hạnh nhị đa?
Đáo đầu lai,
Thuỳ kiến bả thu nhai quá?
Tắc khán na,
Bạch dương thôn lý nhân ô ế,
Thanh phong lâm hạ quỷ ngâm nga.
Canh kiêm trước,
Liên thiên suy thảo già phần mộ,
Giá đích thị,
Tạc bần kim phú nhân lao lựu,
Xuân vinh thu tạ hoa chiết ma.
Tự giá bàn,
Sinh quan tử kiếp thuỳ năng đoá?
Văn thuyết đạo,
Tây phương bảo thụ hoán bà sa,
Thượng kết trước trường sinh quả.
Thông minh luỵ 聰明累
機關算盡太聰明，
反算了卿卿性命！
生前心已碎，
死後性空靈。
家富人寧；
終有個，家亡人散各奔騰。
枉費了意懸懸半世心，
好一似，蕩悠悠三更夢。
忽喇喇似大廈傾，
昏慘慘似燈將盡。
呀！一場歡喜忽悲辛。
嘆人世，終難定！
Thông minh luỵ
Cơ quan toán tận thái thông minh,
Phản toán liễu khanh khanh tính mệnh!
Sinh tiền tâm dĩ toái,
Tử hậu tính không linh.
Gia phú nhân ninh;
Chung hữu cá, gia vong nhân tản các bôn đằng.
Uổng phí liễu ý huyền huyền bán thế tâm,
Hảo nhất tự, đãng du du tam canh mộng.
Hốt lạt lạt tự đại hạ khuynh,
Hôn thảm thảm tự đăng tương tận.
Nha! Nhất trường hoan hỉ hốt bi tân.
Thán nhân thế, chung nan định!
Lưu dư khánh 留餘慶
留餘慶，留餘慶，忽遇息人；
幸娘親，幸娘親，積得陰功。
勸人生，濟困扶窮。
休似俺那愛銀錢、
忘骨肉的狠舅奸兄！
正是乘除加減，
上有蒼穹。
Lưu dư khánh
Lưu dư khánh, lưu dư khánh, hốt ngộ tức nhân;
Hạnh nương thân, hạnh nương thân, tích đắc âm công.
Khuyến nhân sinh, tế khốn phù cùng.
Hưu tự yêm na ái ngân tiền,
Vong cốt nhục đích ngoan cữu gian huynh!
Chính thị thừa trừ gia giảm,
Thượng hữu thương khung.
Hảo sự chung 好事終
畫梁春盡落香塵。
擅風情，秉月貌，
便是敗家的根本。
箕裘頹墮皆以敬，
家事消亡首罪寧。
宿孽總因情！
Hảo sự chung
Hoạ lương xuân tận lạc hương trần.
Thiện phong tình, bỉnh nguyệt mạo,
Tiện thị bại gia đích căn bản.
Cơ cừu đồi đoạ giai dĩ kính,
Gia sự tiêu vong thủ tội ninh.
Túc nghiệt tổng nhân tình!
Phi điểu các đầu lâm 飛鳥各投林
為官的，家業雕零；
富貴的，金銀散盡；
有恩的，死裏逃生；
無情的，分明報應；
欠命的，命已還；
欠淚的，淚已盡：
冤冤相報自非輕，
分離聚合皆前定。
欲知命短問前生，
老來富貴也真僥幸。
看破的，遁入空門；
癡迷的，枉送了性命。
好一似食盡鳥投林，
落了片白茫茫大地真乾淨！
Phi điểu các đầu lâm
Vi quan đích, gia nghiệp điêu linh;
Phú quý đích, kim ngân tán tận;
Hữu ân đích, tử lý đào sinh;
Vô tình đích, phân minh báo ứng;
Khiếm mệnh đích, mệnh dĩ hoàn;
Khiếm lệ đích, lệ dĩ tận:
Oan oan tương báo tự phi khinh,
Phân ly tụ hiệp giai tiền định.
Dục tri mệnh đoản vấn tiền sinh,
Lão lai phú quý dã chân nghiêu hạnh.
Khán phá đích, độn nhập không môn;
Si mê đích, uổng tống liễu tính mệnh.
Hảo nhất tự thực tận điểu đầu lâm,
Lạc liễu phiến bạch mang mang đại địa chân càn tịnh!
Trên đây,tapchivannghe.com đã dành tặng các bạn những bài thơ vô cùng ấn tượng của nhà thơ Tào Tuyết Cần. Hãy đón xem và cảm nhận sự tài hoa trong sáng tác của thi sĩ nổi tiếng này nhé! Cảm ơn các bạn đã theo dõi bài viết này!