Nhắc đến tập thơ Rau Tần chúng ta nghĩ đến ngay nhà thơ Trần Huyền Trân nổi tiếng. Ông là một gương mặt nổi bật trong phong trào thơ mới. Ở ông có một lòng đam mê lớn đến văn học nghệ thuật, chính vì thế mà ông đã sở hữu một số lượng di sản văn học nghệ thuật đáng mơ ước. Tập thơ Rau Tần của ông được nhiều đánh giá tích cực từ bạn đọc bởi những vần thơ đậm chất chữ tình đánh thức trái tim bạn đọc. Mời các bạn đón xem những thi phẩm trong tập thơ này nhé!
Thu
Mưa bay trắng lá rau tần
Thuyền ai bốc khói xa dần bến mưa…
Có người về khép song thưa
Để rêu ngõ trúc tương tư lá vàng
Mưa đêm lều vó
Mưa lũa ao bèo mưa trắng đêm
Cây bờ ngơ ngác nước đang lên
Lều tôi kiến đã dời lên mái
Bà lão chài lo chửa có thuyền.
Vó nghèo được nước đã lê thê
Đàn cá giang hồ nhảy nhót đi
Cả cụm bèo xanh nằm cạn mãi
Cũng như cất cánh gọi không về.
Tôi ở lều gianh Cống Trắng này
Chạnh lòng cá nhảy với chim bay
Đêm sầu kẽo kẹt ngư bà thức
Giăng phải hồn tôi một lưới đầy.
Uống rượu
Cụ hâm rượu nữa đi thôi
Be này chừng sắp cạn rồi còn đâu
Rồi lên ta uống với nhau
Rót đau lòng ấy vào đau lòng này.
Tôi say?
Thưa trẻ chưa đầy
Cái đau nhân thế thì say nỗi gì
Đường xa ư cụ?
Quản chi
Đi gần hạnh phúc là đi xa đường.
Tôi là nắng – Cụ là sương
Tôi bừng dậy sớm, cụ nương bóng chiều
Gió mưa tóc cụ đã nhiều
Lòng còn gánh nặng bao nhiêu khối tình.
Huống tôi mái tóc đang xanh
Vâng, tôi trăm thác ngàn ghềnh còn đi
Với đời một thoáng say mê
Còn hơn đi chán về chê suông đời.
Rót đi, rót rót đi thôi!
Rót cho tôi cả mấy mươi tuổi đầu
Nguồn đau cứ rót cho nhau
Lời say sưa mới là câu chân tình.
Tha hương
Lên đường từ buổi chân làm ngựa
Đời rũ bình yên gửi thất thường
Sớm đón nước sông chiều gạo chợ
Giãi lòng cho bụi gột mùi hương.
Từng những mưa đời váng vất đêm
Sầu lên le lói nhánh hoa đèn
Thân như sông nhỏ vào khơi rộng
Dâng hết tình theo bao sóng lên.
Hẹn mộng xanh ngời mái tóc xanh
Cười theo chim há mỏ trên cành
Chiều nay lòng chợt nhìn sum họp
Chạnh thấy mênh mang vẫn một mình.
Kinh thành ríu rít nở nghìn xuân
Nghìn cánh song dâng mộng đỏ dần
Trong bụi nghìn màu theo gió loạn
Chân mình vẫn lạc dấu nghìn chân.
Đứng lặng trông vời xứ nhớ thương
Nghe mây vò võ rỏ thành sương
Chao ôi! Hồn nặng sầu trong xác
Sầu đổ cô đơn bóng xuống đường.
Ôi xót nhạn gầy phong cánh song
Đòi phen giông bão rách tơ lòng
Có còn nhớ chủ trông lều cũ
Hay gió đầy ra mấy nẻo sông.
Ôi xót chim già náu mái tre
Suốt giời đông ấp lạnh mong hè
Với dăm xóm kiến nương khe cửa
Mấy độ mưa rào có đuổi đi!
Giờ nhớ rưng rưng thấm xuống lòng
Lệ người đầu bạc lúc sầu đông
Đêm nay thao thức ngoài thiên hạ
Nào biết cùng ai lắng giọt đồng.
Lưu biệt
thôi thế anh về yên xóm cỏ
xứ nghèo đã cỗi gốc yêu thương
nhớ nhau vẩy bút làm mưa gió
cho đống xương đời được nở hương
thôi thế anh về yên xóm cỏ
ngoài kia thiên hạ bụi đang lên
xá gì khi thép còn hơi lửa
còn cần nước mắt để tôi thêm
thôi thế anh về yên xóm cỏ
có buồn khêu lại ngọn tàn đăng
chứ tôi bệnh trẻ không than thở
với chiếc đầu lâu chẳng nói năng
thôi thế anh về – tôi đi đây
cây nào có gió không thèm lay
chim nào có cánh không thèm bay
lòng nào có máu không thèm say
tôi đi thực đấy! dù gian khổ
đời có như người lính bị thương
một tối rùng mình lau máu ró
cũng không khép mắt đóng sa trường
tôi đi đã biết lúc quay về
bóng dáng tôi xưa sẽ nặng nề
bên mẹ già tôi lau mắt lệ
thương tôi vạt áo đụp còn che
thôi đợi mùa nao trái chín lành
tóc này về rúc với râu anh
bấy giờ hắt toẹt ba chung rượu
cười để tâm tình thuở tóc xanh
Thưa bà
(Gửi một bà yêu thơ)
Hay gì bà hỏi tên tôi
Khóc thì hờn dỗi mà cười vô duyên
Vì đời oan trái muốn điên
Giữa ngày loạn ngỡ giữa đêm thanh bình
Tim tôi chiếc lá dâu xanh
Tằm đời ăn rỗi trơ cành còn chi!
Tôi từ khi chửa biết gì
Con đi lưu lạc mẹ đi lấy chồng
Thuyền hồn chở một khoang không
Bao lâu giạt sóng trên dòng cô đơn
Kinh thành mây đỏ như son
Cái lồng eo hẹp giam con chim trời.
Tôi là… là chỉ thế thôi
Thưa bà, đấy có phải người bà mơ?
Đôi mùa
Gió ngớt khua lau dưới gậm cầu
Đường về xóm lạnh bước thôi mau
Ngõ hoang đã nở dăm màu bướm
Là lúc đôi mùa đưa tiễn nhau
Ấy lúc hồn hoa trở gót về
Thả đàn chim mộng xuống đêm khuya
Tôi nghe xa lắm làn mây trắng
Rồi bỗng kinh thành lững thững đi.
Đời một nhà văn
Đâu đó lâu đài bỏ nhện giăng
Mà đây phòng xép hẹp như săng
Giường ken chiếu nối xoay ngang dọc
Xương gối vào xương chẳng đủ nằm
Cửa nhỏ trông giời với chấn song
Một khuông chật chội mấy phương lòng
Tường vôi gạch lở loang màu máu
Nung nấu thêm sầu mộng núi sông
Đã có lần khói bếp không lên
Vợ ngược con xuôi túi hết tiền
Chồng gục cả lòng trên giấy mực
Đen ngòm mặt đất tối như đêm
Trang lại trang máu lẫn mồ hôi
Từng dòng tay bút đã buông xuôi
Giữa khi ông chủ buôn văn ấy
Tiệc rượu lầu cao ngả ngốn cười!
Hết cố nhân
Lên thang nghe gió nhủ mưa thầm
Gác trọ không đèn hết cố nhân!
Ta trở về đây không gối chăn
Một mình ly rượu… rét căm căm
Không là lính thú sầu biên ải
Cũng thấy lòng chia dưới cát lầm!
Nhớ lại mùa mưa những thuở nào
Rượu rồi nâng cổ áo lên cao
Dăm ba mồi thuốc đi chung bóng
Lòng chép cho lòng bao chiêm bao!
Gối mãi đêm dài lên bút giấy
Dong đèn cho cạn giọt trầm tư
Đời như quán vắng khi tàn khách
Đâu những cồn mây rối tóc bù.
Nào biết mộng người đi những đâu
Chả buồn qua lại cánh song nhau!
Một hai ba bốn ngày nay nữa
Cây cỏ lòng hoang đến bạc đầu
Tro bụi giờ trơ lại chiếu hồng
Nhà như cổ mộ mặc thây lòng
Gia đình đắp đổi tình thiên hạ
Cho hết không còn nước mắt trong!
Lên thang nghe gió nhủ mưa thầm
Gác trọ không đèn, hết cố nhân!
Nhấc chén nghĩ khinh người Chiến Quốc
Phù hoa thường đổi mất tri âm!
Mười năm
Biết nhau từ thuở dại khờ
Giờ đây cát bụi đã mờ mắt trong
Nhánh hồng em chiết bên song
Đã mười xuân rụng mười bông hoa cười
Con chim bạc má già rồi
Mỏ vàng đã nhặt hết lời thơ xanh
Còn gì nữa ở lều tranh
Ở lòng em, ở lòng anh còn gì?
Tương phùng là để biệt ly
Biệt ly là một lòng đi qua lòng
Giờ thuyền em đã sang sông
Anh nhìn khói sóng ngỡ trông mây đèo
Mười năm mới hiểu tình yêu
Một nguồn hương nhẹ mấy chiều gió đưa?
Lòng chiến sĩ
(Kính dâng Phạm Ngũ Lão)
Bao lâu xông xáo rừng binh lửa
Vó ngựa đêm nay cuốn bụi về
Trong gió thanh bình lừng điệu nhạc
Rung lòng chiến sĩ động hồn quê
Thuở ấy ra quân lớp lớp dài
Mẹ già phẩy áo hẹn tương lai
Lòng con nắng giục mầm hoa nở
Gió bốn phương lùa lộng chí trai.
Đốc gươm cương ngựa gọn trong tay
Từ đấy đưa giông bão tháng ngày
Từ đấy căm hờn say mắt tía
Khoa đao máu giặc đỏ râu mày
Nhưng khi đền đáp cõi lòng son
Đáp nước non thì một nước non
Lóng ngóng tay già đan giỏ ấy
Lòng già líu ríu mãi tình con
Bữa chẳng no lòng giấc chẳng yên
Một mình lẫm cẫm ngó trong đêm
Đêm nào, đêm nảo, đêm nao nữa
Bóng mặt trời đâu chẳng thấy lên
Để đến đêm qua trời nổi gió
Lá vàng khôn níu lấy cành xanh
Người đàn bà ấy trong mong nhớ
Bước vội qua đời một bước nhanh
Mặt trận đêm nay mừng đắc thắng
Rượu nồng sôi máu đỏ, ô hay
Men buồn nhẹ bốc trong lòng vắng
Thoáng bóng ai trong cốc rượu đầy
Trong trướng bâng khuâng cũng có lần
Thở dài bên giấc ngủ ba quân
Binh thư ngừng giở, bào quên cởi
Đèn nhớ thương ai bấc lụi dần
Đâu đây cây cỏ chuyện xôn xao
Chim rúc ru con tận xóm nào
Xao xuyến cả trong lòng chiến mã
Đuôi mừng phủi sạch bụi binh đao.
Buồn bực nâng râu đứng ngóng trời
Ngây nhìn thoi thóp vệt sao rơi
Chạnh lòng chiến sĩ vùng lên ngựa
Trong gió rên dài “hỡi mẹ ơi!”
Áo bào quạt ngựa bay phân phất
Lối cũ băng qua dạt lúa đồng
Má ướt sương đầm hay nước mắt
Mà lòng sao cuộn tựa dòng sông.
Kìa bóng cau già đứng xác xơ
Ở đây dấu vết thuở ngày xưa
Nằm ôm gốc gạo lều nghiêng mái
Cánh liếp che sương lúc đợi chờ
Lòng sầu tráng sĩ rối như mây
Vội vội gò cương đổ bóng gầy
Vội vội xô phên kêu vội vội
Mẹ ơi! Con đã trở về đây!
Nhưng lời kêu gọi để ai nghe
Mây xế trời chênh gió nặng nề
Trăng lạnh dòm song màn rủ lạnh
Lều hoang thôi chẳng đáp ai về.
Bà mẹ già kia cũng thế thôi
Lời mong nhớ lắm đã câm lời
Lòng mong nhớ lắm tơ lòng đứt
Mắt loá chờ con khép chặt rồi
Này khôi, này giáp, này đao mã
Này hốt, đai, hia, mảnh ấn hầu
Tất cả mẹ ơi! Đây tất cả
Làm sao đổi được tấm tình sâu
Làm sao đổi được một lần thôi
Manh áo ngàn xưa ủ ấp hơi
Khi uống say trong bầu vú mẹ
Cả nguồn sống ấy mẹ hiền ơi!
Chao ôi binh lửa! Ôi binh lửa
Đây một hồn thiêng chết nữa đây
Chao ơi binh lửa! Ôi binh lửa
Ai dẹp lòng ta trận giặc này!
Độc hành ca
Ớ kìa! Thiên hạ đang say
Ớ nghìn tay nắm nghìn tay đang cười…
Nhớ ngươi, nhạt thếch rượu đời
Tay vo chỏm tóc, ta ngồi ta ca.
Tình tang lỗi nhịp mình ta
Thương về đầu bạc, xót ra má hồng
Đèn chong, ai vợ không chồng
Võng đưa ai mẹ bế bồng không con
Nằm đây thép rỉ son mòn
Cái đi mất mát, cái còn lần khân
Cúi đầu bóng rét vương chân
Ngẩng lên đã đụng trời xuân trên cành
Không vui sâu cỏ không đành
Mà cười nghe chửa ngọt lành trái mơ
Đã toan ném bút, vùi thơ
Thõng không tay áo sợ dơ dáng đời
Trót thừa ừ ngược ừ xuôi
Chút thân tâm sự ra người hát ngao
Giao tình tợp chén chiêm bao
Ngựa Hồ thôi gió bấc nào đạp chân
Đây người áo đỏ tầm xuân
Đấy đi tang trắng mấy lần trùng quan
Không dưng rét cả dây đàn
Này cung dâng áo ngự hàn là đây
Đêm nay cùng đổ bụi giầy
Miệng cười ha hả, thơ mày rượu tao
Say đời nhắm lẫn chiêm bao
Thơ ra miệng dại, sầu vào mắt điên
Đầu bồng khí núi đang lên
Sá gì bóng tối đắp trên thân còm
Gặp thời xô xát nước non
Ta trôi, ngươi chảy, lòng còn ngó theo
Đưa nhau qua bữa cơm nghèo
Đứa sầu gào rượu, đứa nheo mắt cười
Vung tay như vạch ngang trời
Bảo rằng đâu nữa cái thời ngất ngư
Chén mồi dù hắt ưu tư
Sao cho ráo được gió mưa lội lần
cõi ngoài trăm họ muôn dân
Sống trong rau cỏ vẫn thầm khóc than
Sao ta lì mãi mật gan
Đời ai mắt sáng hơn vàng mà mong
Chẳng nghe đỏ khé sông Hồng
Sóng ngàn xưa vẫn động lòng ngàn sau
Chẳng nhìn bóng đá thâu thâu
Non Lam như kẻ gục đầu còn thương
Chẳng hoài thóc giống vất vương
Giếng khô lấp mạch, cây vườn rụi hoa
Trách nào trái rụng hương sa
Cốt muôn trẻ đắp muôn già càng cao
Mồ hôi làm suối chiêm bao
Nguồn sinh vô lượng đổ vào vô biên
Lũ mình rấp hận thành điên
Cái câm thuở ấy cười lên thuở này
Thế rồi thí bỏ rủi may
Đứa giam cõi bụi, đứa đày rừng sâu
Vai cày chẳng kẻo làm trâu
Giong xe chẳng kẻo tóc râu làm bờm
Nẻo về chật chội áo cơm
Dặm di lại động từng cơn lá rừng
Lòng ta không sóng không đừng
Thơ vang lại vướng mấy tầng cửa quan
Ngẩng thì núi quấn mây tang
Kìa đông lửa cháy, kìa nam khói mù
Tóc xanh như cỏ trên mồ
Đời hoang chôn cả xuân thu một thời
Nghêu ngao cho sập bóng ngày
Khề khà cho ráo hận đầy từng hơi
Chiều nay nhắc chén lên môi
Không dưng tưởng nhấp máu người tanh tanh
Khóc nhau, ném chén tan tành
Nghe vang vỡ cái bất bình thành thơ…
Cố nhân! ới hỡi người xưa
Dọn đi tâm sự
Ðẩy mưa về rừng!
Tương tư
phải đây mùa nhớ thương nhau
chim ngoài ngọn gió hoa đầu cành mưa
biết yêu thì khổ có thừa
hình dung một thoáng tương tư chín chiều
xa nhau gió ít lạnh nhiều
lửa khuya tàn chậm mưa chiều đổ nhanh
bóng đơn đi giữa kinh thành
nhìn duyên thiên hạ nghe tình người ta
đêm về hương ngát bên hoa
tỉnh ra thì lại vẫn là chiêm bao
Tiễn biệt
Tiễn nhau chẳng tiễn dặm dài
Một đuôi con mắt một trời núi sông
Khép xong cánh gỗ là xong
Mà chân người khuất lấp vòng còn đây
Nẻo về như thể cánh tay
Với theo hút hút bóng ngày ngả đêm
Mây đưa gió đẩy lá thuyền
Lòng đây lòng đấy có nguyên mối lòng?
Đêm dài trở cánh tay không
Hỏi chăn hỏi chiếu còn phong dáng người?
Giận con sẻ rạch mái hồi
Mộng chưa kịp chớp mách trời đã xanh.
Gửi người thêu thơ
phải người là xuân nữ
thơ tôi làm hương đưa
phải người là cô phụ
thơ tôi làm trăng thu
là ai? mà tâm sự
gửi kim chỉ đường tơ
là ai? mà tình tự
với tình tôi trong thơ
người dáng mây theo gió
như bóng của hình ai
tội tình hay duyên nợ
chong đèn thêu thơ tôi
mặt nhau chưa từng biết
tiếng nhau chưa từng nghe
tôi vừa đi người đến
tôi về người vừa đi
Sầu chung
Tặng Quách Thị Hồ
Tự cổ sầu chung kiếp xướng ca
Mênh mang trời đất vẫn không nhà
Người ơi! Mưa đấy hay xênh phách
Tay yếu gieo lòng xuống chiếu hoa
Đời bảo nơi đây cõi mộng hờ
Lòng ai sa mạc chả mong mưa
Canh tàn rũ áo còn lau mắt
Bụi đã vương đầy nghĩa tóc tơ
Thôi khóc chi ai sống đoạ đầy
Tỳ bà tâm sự rót nhau say
Thơ tôi gửi tặng người ngâm nhé
Cho vút giọng sầu tan bóng mây.
Chiều loạn
Gửi Việt Châu
Chiều loạn mây rồi, gió đã lên
Một sông đôi bến dở con thuyền
Ngọc chìm đáy nước, vàng trong cát
Vào trúc thôi ngâm sách thánh hiền
Lũ ta kẻ sĩ nằm trong đạo
Nhân nghĩa kê đầu nghe nắng mưa
Xót cội đời nghèo hương chẳng đậu
Mỏi mòn chính khí lạc loài thơ
Nghĩa lớn ai mua bán chợ chiều
Dập vùi hoa lá biết bao nhiêu
Hãy công chiến đề chung trang giấy
Cất bút cho dòng chữ kiếm reo.
Những cánh thơ vàng
đời tôi – em hỏi làm chi?
đời tôi là chuyến tàu đi không người
sông tần bao ngả ngược xuôi
đã vắng cái bến lại dài con sông
tình tôi – em hỏi làm chi?
tình muôn ngàn lối tôi đi một mình
một mình dốc chén ly sinh
men day dứt mãi, lòng mênh mông buồn
duyên tôi – em hỏi làm chi
mây bay trái hướng, gió đi sai chiều
nước bèo nào được bao nhiêu
tuy giàu gặp gỡ nhưng nghèo yêu thương
lòng tôi – em hỏi làm chi?
lòng rồ dại ấy còn gì nữa đâu!
hình như nó chết từ lâu
bởi thương, bởi nhớ, bởi sầu, bởi vui
thơ tôi – em hỏi làm chi?
một nguồn hương dại đi về ngẩn ngơ
thơ người là trái chín vừa
thơ tôi là trái không mùa không tên
kìa em! – đừng hỏi nữa em
chim lồng đã vụt, theo lên gió ngàn
rung lòng: lá động chiều tan
nhặt đi, em, “cánh thơ vàng” đang rơi!
Trần Huyền Trân là một thi sĩ nổi tiếng. Những chùm thơ của ông đều mang những ý nghĩa sâu sắc. Cùng sự cống hiến không ngừng nghỉ mà Trần Huyền Trân được truy tặng Giải thưởng Nhà nước về Văn học nghệ thuật năm 2007 khiến nhiều người phải trầm trồ ngưỡng mộ. Qua bài viết này hy vọng các bạn có thể hiểu thêm về phong cách sáng tác thơ của ông.