Những trang thơ của Bùi Minh Quốc sáng tác thời chiến tranh đã là một dấu ấn rất lớn cho một thời kỳ quê hương máu lửa. Những vần thơ thể hiện rõ niềm đam mê thơ ca cùng ý chí chiến đấu ngoan cường của ông. Thơ ông còn phản ánh tình trạng tụt hậu thê thảm của đất nước và đồng thời nói lên khát vọng của người dân được sống đời tự do.

Chôn

Từng chữ
từng chữ
bút mài lên núi thét sông gầm
nhọn sắc đến từng dấu phẩy
đêm đêm đào huyệt giấy
ngày ngày chôn lũ phản dân.

Chồng chất…

Chồng chất nỗi đời giăng mắc mãi
Tự nhiên mình thế biết làm sao
Mệnh thơ hồn nước hồn đương đại
Động bút là đau lệ muốn trào!

Có khi nào

Có khi nào trên đường đời tấp nập
Ta vô tình đi lướt qua nhau
Bước lơ đãng chẳng ngờ đang để mất
Một tâm hồn ta đã đợi từ lâu…

Có một phép màu tên gọi là thơ

Có những phút ngã lòng
Tôi vịn câu thơ mà đứng dậy
(Phùng Quán)
Bị dồn sát chân tường
Thi sĩ
Tưởng chừng ngã quị
Tứ bề hùm sói khuyển ưng
Điêu luyện mọi ngón rừng
Thay nhau bủa nện
Dai dẳng đòn hèn hiểm
Thi sĩ ơi
Một đời
Chỉ có thơ thôi
Trái tim thơ nho nhỏ
Cây đàn thơ nho nhỏ
Làm sao chống đỡ ?
Nhưng lạ chưa
Thi sĩ
Tựa vào thơ
Chỉ mỗi tựa vào thơ
Ngoan cường chống trả
Thơ ngân lời yêu những gì đáng trân trọng nâng niu
Thơ ói mửa trước những gì tởm lợm
Đường tới tự do
Thơ dấn mình lên trước
Thơ đi trần trụi thơ
Bao người sau vững bước
Thơ gọi thơ dậy các phương trời
Thơ cưu mang tâm huyết muôn đời
Thơ chấp nhận đương đầu quỉ dữ
Thơ song hành lịch sử
Chắp cánh vào tương lai
Tôi chưa hề tin phép màu thần thánh
Nhưng tôi tin có một phép màu cực mạnh
Cái phép màu tên gọi là THƠ.

Đà Lạt xuân

Cho Hiền
Em đấy ư, lưng trời hương sắc quyện
Ươm trọn đời anh nào vực nào đồi
Muôn ngón tay mơ trên vùng cỏ mịn
Mimoza thảng thốt nở hoa rồi
Chú ngựa non trưa hoang choàng nệm tía
Cất vó vờn thoang thoảng nước non thơm
Ơi thiếu nữ ôm bờm tung chín vía
Thả hồn lìa qua phía gió mơn mơn
Mặt trời ủ dưới chân rừng nưng nức
Sương thì thầm giun dế chợt im hơi
Xuân chín mựng dậy núi đồi nhưng nhức
Đoá sao ngời phưng phức dáng kiêu lơi

Đao phủ ngồi thiền

Ðao phủ giọng thật mềm:
Chuyện đã qua rồi, thôi cho qua mãi mãi
Xới lại làm chi những điều oan trái
Người chết cũng chết rồi, hãy để họ nằm yên
Mắt lim dim, đao phủ ngồi thiền…

Đất quê ta mênh mông

Mẹ đào hầm từ thuở tóc còn xanh
nay mẹ đã phơ phơ bạc đầu
mẹ vẫn đào hầm dưới tầm đại bác
bao đêm rồi tiếng cuốc vọng năm canh.

Đất nước mình hai mươi năm chiến tranh
tiếng cuốc năm canh nặng tình đất nước
hầm mẹ giăng như luỹ như thành
che chở mỗi bước chân con bước.

Đất quê ta mênh mông
quân thù không xăm hết được
lòng mẹ rộng vô cùng
mẹ giấu cả sư đoàn dưới đất
nơi hầm tối lại là nơi sáng nhất
nơi con nhìn ra sức mạnh Việt Nam.

Trên nắp hầm
bầy giặc Mỹ xúm vào đánh mẹ
nửa lời không hé
mẹ lặng thinh trước những trận đòn thù.

Trên mình mẹ mang nhiều thương tật
tóc mẹ bạc rồi lại bạc thêm
nhưng đêm đêm
từng nhát cuốc vẫn xoáy vào ruột đất.

Có những đoàn quân từ lòng đất xông lên
quân thù bạt vía
xung quanh chúng đều là trận địa.

Đất quê ta mênh mông
lòng mẹ rộng vô cùng.

Đêm nay tôi không ngủ

Tặng các nhà sử học
Ðêm nay tớ không ngủ
Gã công an hỏi dồn
Tớ chỉ nhìn ảnh Cụ
Gã lừ mắt liệu hồn
Gã sục vào văn chương
Hạnh hoẹ chuyện bài vở
Tớ chỉ nhìn ảnh Cụ
Cụ nhìn tớ lặng im
Cụ ơi sao lặng im?
Nhớ xưa hầm bí mật
Mạng con không sợ mất
Nhờ thơ Cụ trong tim
“Trên đời ngàn vạn điều cay đắng
Cay đắng chi bằng mất tự do
Mỗi việc mỗi lời không tự chủ
Ðể cho người dắt tựa trâu bò”
Không chịu kiếp trâu bò
Không chịu để ai dắt
Con chẳng nề sống chết
Theo Cụ giành tự do
Sao nên nỗi bây giờ
Thằng công an khinh Cụ
Tra tấn cả văn thơ
Ðến từng câu từng chữ?
Tại chúng nó phản Cụ
Hay chính Cụ lừa con?
Nghe như Cụ cười giòn:
Mày hỏi thằng lịch sử!

Đừng quên em

(Học theo Paul Eluard)
Dù đi đâu về đâu
Dù chân trời góc bể
Dù đứng đâu ngồi đâu
Dù vui vẻ âu sầu
Ðừng quên em anh nhé !
Ðừng quên em, đừng quên
Dù ai ngăn ai dỗ
Dù bữa ăn giấc ngủ
Dù ngổn ngang nổi niềm
Ðừng quên một niềm Em:
Tự Do
Anh có thấy từng giờ
Lại nhận tối hậu thư
Máu ròng tươi từng chữ
Biết chăng ai gửi đó ?
Chính thư em –
Tự Do

Đường thơ này…

Ðường thơ này lắm truân chuyên
Mà đeo đẳng mãi tới niên kiếp nào ?
Lắm truân chuyên lắm ngọt ngào
Một dòng lật tẩy, Thiên tào đủ vui.

Em đến…em đến

Cả vũ trụ hoá thành hơi thở
cả vũ trụ say bừng men lửa
từ em
ôm trùm anh
rạo rực
nỗi yêu rền

em đến…em đến
Anh ngập đắm
nguồn suối nhuyền
em đến
giấc mơ liền
ngập đắm
miên…
miên…

Em ru anh…

Em ru anh mà anh nào ngủ được
Nghe nỗi gì đay nghiến đất trời ta
Đêm bẳn hẳn réo khàn con cuốc cuốc
Bé rao hàng đứt họng giữa phồn hoa.

Cuộc đời của Bùi Minh Quốc đã từng gắn liền với huyền thoại về sự hy sinh của văn nghệ sĩ cho cuộc kháng chiến chống Mỹ. Đọc thơ ông, ta cảm nhận được ngọn lửa oai hùng cùng tình yêu đất nước mãnh liệt. Cảm ơn các bạn đã theo dõi bài viết này của chúng tôi nhé!

Xem Thêm: Nhà thơ Bùi Minh Quốc cùng trọn bộ thi phẩm hấp dẫn nhất phần 1